'Wie dit heeft bedacht, is lang niet meer op een basisschool geweest' 

De basisscholen, middelbare scholen en scholen voor speciaal onderwijs blijven ook onder de nieuwe strengere maatregelen open. "Het is heel belangrijk dat leerlingen zoveel mogelijk les op school blijven krijgen. Niet alleen omdat ze daar beter leren, maar ook voor hun sociaal-emotionele ontwikkeling", zegt minister Arie Slob van onderwijs.

Ook premier Rutte onderstreepte op de persconferentie vanavond het belang van het openhouden van de scholen:

Hoewel kinderen meestal niet erg ziek worden door het coronavirus, kunnen ze het wel overdragen op anderen. Ouders en docenten zijn daar steeds bezorgder over. Daarom worden er op alle scholen extra maatregelen genomen om de verspreiding van het virus tegen te gaan.

Zo is de zogeheten 'snottebellenrichtlijn' aangescherpt: ook leerlingen met milde neusverkoudheid moeten vanaf maandag thuisblijven en zich laten testen bij de GGD-teststraat. Leerlingen vanaf groep zes op basisscholen en middelbare scholieren zijn voortaan verplicht in de gang een mondkapje te dragen en er komen looproutes zodat beter afstand kan worden bewaard.

Verder worden contacten tussen verschillende schoolklassen zoveel mogelijk vermeden en worden pauzes meer gespreid. Ook is het advies om leerlingen zoveel mogelijk zelf naar school te laten komen.

Op advies van het Outbreak Management Team wordt daarnaast het zelftestadvies aangescherpt. Alle docenten en leerlingen vanaf groep zes moeten twee keer per week een zelftest gaan doen. Als die positief blijkt, moeten de leraar of leerling en de rest van zijn of haar gezin in quarantaine en zich laten testen bij de GGD. Dit advies geldt voor zowel gevaccineerden als ongevaccineerden.

De zelftesten worden via de school verspreid, maar dit zal naar verwachting wel even gaan duren. Alleen al in het primair onderwijs gaat het om zo'n 1,2 miljoen zelftesten per week extra voor de leerlingen. Scholen krijgen hier naar verwachting volgende week meer informatie over.

Ondanks al deze maatregelen kan het nog steeds voorkomen dat sommige scholen tijdelijk worden gesloten op advies van de GGD. Ook kan een school tijdelijk sluiten als er bijvoorbeeld geen onderwijs meer kan worden gegeven als meerdere leraren in quarantaine moeten. In dat geval wordt overgeschakeld naar onderwijs op afstand.

Volgens de Algemene Onderwijsbond (AOb) gaan de regels niet ver genoeg en zijn sommige regels ook lastig uit te voeren. "Degene die dit soort regels voor 9-jarigen bedenkt, is overduidelijk al heel lang niet meer in een basisschool geweest", zegt voorzitter Tamar van Gelder.

Steeds meer scholen hebben moeite om klassen te bemensen, zegt ze, en zo'n maatregel als mondkapjes in het basisonderwijs helpt daar niet bij. "Het zal heel wat werk kosten om 25 stuiterende leerlingen elke keer correct een mondkapje op te laten doen voor ze het lokaal verlaten."

Verder mist de AOb maatregelen ter bescherming van het schoolpersoneel. "Een boosterprik en een goede ventilatie op de scholen", zegt Van Gelder. "Mondkapjes in de gang zijn een lapmiddel voor slechte ventilatie, en komende winter zitten leerlingen, studenten en docenten weer in slecht geventileerde ruimten met hun jassen aan en sjaals om."

De AOb wil ook dat in elke schoolklas een CO2-meter komt te hangen. "Dan weten docenten in elk geval wanneer de situatie echt uit de hand loopt, en kunnen zij de werkgever hierop aanspreken. We hebben daarvoor een stappenplan ontwikkeld."

De PO-Raad en Ouders & Onderwijs zeggen blij te zijn dat de scholen open blijven. "Eerder hebben we gezien dat schoolsluitingen negatieve gevolgen hebben voor kinderen. Niet alleen vanwege mogelijke leervertraging, maar ook omdat er zorgen zijn over hun welzijn", aldus voorzitter Freddy Weima van de PO-Raad.

Hij zegt wel te begrijpen dat de aangescherpte maatregelen veel vragen van de scholen en hun medewerkers. "Het is continu schakelen, en er ligt veel op het bord van onderwijspersoneel. Ik heb daar diep respect voor en waardeer de tomeloze inzet."