Ondervoeding en volle ziekenhuizen: hulporganisaties maken zich zorgen over Afghanistan
"We maken ons ernstige zorgen over de situatie in Afghanistan. We zijn nu in een situatie beland dat twee tot drie kinderen één bed moeten delen. Dit zijn hele kleine, ondervoede kinderen, ze kunnen in het begin zelfs niet meer eten en slikken."
Na de machtsovername van de Taliban in augustus wordt het steeds drukker in ziekenhuizen in Afghanistan. Het dreigende voedseltekort raakt de hele bevolking. Hulporganisaties maken zich zorgen. De NOS sprak met twee internationale hulporganisaties.
Martine Flokstra van Artsen zonder Grenzen (AzG) is bang dat de situatie alleen maar slechter wordt. Ze is operationeel manager van een AzG-team in de zuidelijke provincie Helmand. Daar ziet ze in de kliniek steeds meer ondervoede kinderen binnenkomen. Een stijging van 40 procent als je het vergelijkt met vorig jaar, zegt ze.
"Dagelijks komen er tussen de 600 en 800 patiënten binnen en we hebben een ziekenhuis met 300 bedden", zegt verpleegkundige Maria Fix, die in de kliniek werkt. Ze zit er nu vier maanden en ook zij ziet dat het er steeds drukker wordt.
Vorige week trok de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ook al aan de bel: als er geen actie wordt ondernomen voor het einde van het jaar, zullen ruim 3 miljoen kinderen lijden aan acute ondervoeding, zegt die organisatie.
De patiënten zien er heel slecht uit. Ze zijn extreem vermagerd en je ziet hun botten uitsteken, de ogen zijn veel groter en ze zijn meestal in een shocksituatie. Ze kunnen niet praten.
Flokstra, die nog in oktober in Afghanistan was, zegt dat de ziekenhuizen drukker werden na de machtsovername van de Taliban. "Toen de gevechten nog bezig waren, zagen we dat mensen de ziekenhuizen niet konden bereiken. Na machtsovername stopten de gevechten direct en zagen we gelijk de volgende dag heel veel mensen naar de ziekenhuizen kwamen."
Ook werd het drukker omdat er veel basiszorg is ingestort, zegt Flokstra. "Daardoor komen er nóg meer mensen naar het ziekenhuis, omdat die andere zorg er niet meer is."
Extreem vermagerd
"De patiënten zien er heel slecht uit. Ze zijn extreem vermagerd, je ziet hun botten uitsteken, de ogen zijn veel groter en ze zijn meestal in een shock. Ze kunnen niet praten", zegt verpleegkundige Fix. De ondervoede kinderen in de ziekenhuizen hebben vaak ook onderliggende ziektes, gaat ze verder. Ook mazelen, vooral voor jonge kinderen een risico. Volgens Flokstra kunnen mazelen en ondervoeding een dodelijke combinatie zijn.
De Taliban kwamen aan de macht in augustus na de internationale terugtrekking. De overname bracht een harde klap aan de zeer zwakke economie. Volgens Sam Mort, hoofd Communicatie van Unicef in Kabul, is Afghanistan altijd al een fragiel land geweest. "Er was eerder natuurlijk al sprake van een humanitaire crisis, maar het land werd gesteund door de wereldwijde gemeenschap. Dat veranderde na 15 augustus, de internationale donoren zetten hun hulp stop, ze wilden de Taliban niet steunen."
Kinderbed verkopen
Veel leraren en artsen worden momenteel niet uitbetaald, zegt Mort. "Er is geen spaargeld, ze kunnen simpelweg op dit moment hun kinderen niet voeden. Vaak is er geen werk om uit te oefenen. Sommige mensen durven niet eens naar buiten, die blijven binnen. Ook zie ik op straat mensen hun inboedel verkopen zoals een kinderbedje. En dan heb je ook nog 700.000 binnenlandse ontheemden."
Flokstra van Artsen Zonder Grenzen zegt dat het zorgsysteem - dat al afhankelijk was van buitenlands geld - aan het instorten is. "Een ziekte heeft geen politieke voorkeur: een ondervoed kind is een ondervoed kind en noodhulp moet niet politiek zijn. Er is sprake van onmiddellijke nood die beantwoord moet worden."