Zorgstelsel Afghanistan op instorten: 'Artsen doen spoedoperaties met zaklamp'
De Afghaanse gezondheidszorg staat op instorten, zeggen artsen en ontwikkelingsorganisaties. Jarenlang financierde de internationale gemeenschap via de Wereldbank de zorg in Afghanistan. Maar nu de Taliban aan de macht zijn, wordt er geen geld meer overgemaakt.
De NOS sprak met een arts die in een ziekenhuis in Kabul werkt. Hij kan zijn patiënten steeds minder goed helpen. Vanwege veiligheidsredenen wil hij anoniem blijven. "Het is een hopeloze situatie. Ziekenhuizen hebben steeds minder medicijnen, elektriciteit en bijvoorbeeld brandstof beschikbaar. Over een paar weken is er niks meer", zegt hij.
"Er zijn zelfs artsen die spoedoperaties moeten doen bij het licht van een zaklamp. Patiënten en hun families moeten zelf eten meebrengen naar het ziekenhuis, want er is nauwelijks voedsel beschikbaar."
De arts maakt zich grote zorgen over de verslechterde situatie. "We vrezen dat mensen binnenkort geen toegang meer hebben tot basiszorg. Dat kan nu ieder moment gebeuren. Gezondheid is geen politiek. Patiënten zijn patiënten."
Vertrek van zorgpersoneel
De Afghaanse arts vreest dat er ook steeds minder zorgpersoneel beschikbaar is, omdat het personeel volgens hem al maanden niet meer wordt betaald. "Er zijn nu nog voldoende artsen beschikbaar, maar als de geldstroom niet snel weer op gang komt, dan is de kans groot dat er zorgpersoneel vertrekt."
Ook het eigen gezin moet namelijk onderhouden worden, zegt Willem Reussing, programmamanager van ontwikkelingsorganisatie HealthNet TPO. De organisatie, die al sinds de jaren 90 medische hulp biedt in Afghanistan en het hoofdkantoor in Amsterdam heeft, hoort dagelijks de schrijnende verhalen van Afghaanse zorgmedewerkers.
Dan kan een ziekenhuis niet functioneren, dan kunnen mensen niet geholpen worden en dan kunnen operaties niet uitgevoerd worden. Dat zal leiden tot de dood van mensen.
"Langzamerhand stopt het hele systeem", zegt Reussing. "Dan kan een ziekenhuis niet functioneren, dan kunnen mensen niet geholpen worden en dan kunnen operaties niet uitgevoerd worden. Dat zal leiden tot de dood van mensen."
Daarom is een oplossing volgens Reussing dringend nodig - eentje waarbij de zorg kan worden gefinancierd zonder tussenkomst van de Taliban. "Het probleem is dat de Taliban nu nog een terroristische organisatie zijn. En of dat gaat veranderen is nu nog maar de vraag."
Volgend Reussing zou rechtstreekse financiering van ngo's een oplossing kunnen zijn. "Dat gebeurde toen de Taliban in het verleden aan de macht waren ook. Ngo's werden toen rechtstreeks gefinancierd door bijvoorbeeld de EU, USAID en de Wereldbank."
Een banksysteem via de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) of via de VN zou daarbij kunnen helpen. "Zodat daar de geldstromen heengaan zonder dat ze in handen komen van huidige heersers."
Wie zijn de Taliban? Bekijk het in deze video: