Rel rond Russisch ruimtepuin, 'ISS in gevaar door roekeloze actie'
In de wereld van de internationale ruimtevaart is ruzie ontstaan over een test met een antisatellietwapen door Rusland. De Amerikaanse regering, ruimtevaartorganisatie NASA en de NAVO zeggen dat het internationale ruimtestation ISS en andere ruimtemissies daardoor in gevaar zijn. Rusland zegt dat er weinig aan de hand was en stelt dat Amerika zelf ook wel beter weet.
De rel draait om het ontmantelen van de Russische satelliet Zelina-D. Die was sinds 1982 in de ruimte. Rusland heeft inmiddels bevestigd dat de Zelina-D in de ruimte met een raket is vernietigd. Het ministerie van Defensie in Moskou zegt dat de brokstukken geen gevaar hebben gevormd voor andere satellieten of ruimtestations, en ook niet zullen vormen.
Amerika ziet dat anders. Het Space Command van het Amerikaanse leger zegt dat de wapentest heeft geleid tot een wolk van meer dan 1500 stukken aan ruimtepuin, die kunnen afbreken tot honderdduizenden kleine deeltjes en jarenlang in een baan om de aarde kunnen blijven draaien. Volgens het Space Command is dat een aanzienlijk risico voor de bemanning van het ISS en andere bemande ruimtemissies.
28.000 km/u
Het ISS beweegt met 28.000 kilometer per uur rond de aarde; bij die snelheid kan één minuscuul deeltje al grote schade veroorzaken. NASA-directeur Nelson zegt dat astronauten in het ISS nu vier keer meer gevaar lopen dan voor de Russische actie.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken noemt de test met het antisatellietwapen roekeloos en onverantwoord. Ook NAVO-chef Stoltenberg gebruikte het woord roekeloos. De Russische buitenlandminister Lavrov vindt dat hypocriet; volgens hem jaagt Amerika zelf een wapenwedloop in de ruimte aan.
Luiken dicht
Kort na de vernietiging van de Zelina-D moesten de zeven bemanningsleden van het ISS naar speciale capsules, waarmee ze in geval een calamiteit meteen hadden kunnen vertrekken. Na enkele uren konden ze die weer verlaten.
De zeven ruimtevaarders is opgedragen om luiken naar sommige delen van het ISS uit voorzorg af te sluiten. Het ruimtestation passeert het gebied met de brokstukken ieder anderhalf uur.
Het Russische persbureau Tass meldt dat de leiding van ruimtevaartorganisatie Roskosmos later vandaag spreekt met hun NASA-collega's. Dat overleg zou al op de agenda hebben gestaan.
Probleem ruimtepuin
Het ISS moest vorig jaar drie keer uitwijken voor ruimtepuin. De toenmalige NASA-directeur zei daarop dat het probleem van ruimteafval groter wordt. De NASA volgt zo'n 22.000 objecten die groter zijn dan 10 centimeter; daarvan zijn er maar 1000 echt in gebruik als satelliet. Het aantal objecten met een diameter van 1 tot 10 centimeter wordt door NASA geschat op een half miljoen. Er wordt gewerkt aan initiatieven om ruimtepuin op te ruimen.