Toen Ten Hag nog een broekie was, maar Go Ahead ineens een toptrainer kreeg
Als een geblesseerde Jan Kromkamp het in zijn nadagen een goed idee lijkt om in een vrij weekend met zijn gezin naar Disneyland te gaan, schiet dat bij zijn trainer in het verkeerde keelgat. Volgens Erik ten Hag kan hij die dagen beter besteden om aan zijn herstel te werken.
"Met weinig middelen creëerde Erik een topsportklimaat", blikt Kromkamp terug op het debuutjaar van hoofdcoach Ten Hag. Nu uiterst succesvol bij Ajax, maar ooit begonnen bij toenmalig eerstedivisionist Go Ahead Eagles.
Kromkamp kende hem al van PSV, waar hij als overbodige speler plichtmatig zijn trainingen afwerkte onder de toenmalige assistent van de Eindhovenaren.
Prettig weerzien
"Dat was niet de leukste periode in mijn carrière. Erik leidde daar gedeeltes van de trainingen. Dat deed hij al heel serieus. Altijd keihard werken, op tijd op de club en laat weer naar huis", herinnert Kromkamp zich nog goed.
In Deventer komen ze elkaar een paar jaar later dus weer tegen, een treetje lager. "Je moet natuurlijk ook niet te hoog instappen als beginnend trainer. Hij snapte het niveau waarop we speelden goed, keek naar iedereen."
Zo krijgt hij ook spits Marnix Kolder tot zijn beschikking, net als Kromkamp ook al een voetballer voor wie de jaren dan gaan tellen.
"Ik werd benoemd tot aanvoerder, dus had korte lijnen met hem", zegt de spits, die meteen ondervindt dat hij ondanks zijn status niet hoeft te rekenen op een voorkeursbehandeling. "Ik had privé een dingetje, wilde de uitlooptraining een keertje overslaan. Ik dacht: dat maakt toch niet uit. Kreeg ik meteen te horen dat onder hem elke sessie even belangrijk is."
Stoïcijns doorgaan
De juiste focus, zoals Ten Hag dat er niet vaak genoeg met zijn schorre stem in Twents dialect bij zijn spelers in kan wrijven. En die focus heeft hij zelf ook, blijkt al snel.
"Ik weet nog dat onze reservekeeper Patrick ter Mate tijdens een bespreking ineens zijn hand opstak: trainer, u heeft uw broek verkeerd om aan. En inderdaad, dat was nog waar ook. Hij moest zijn papieren daarom heel onhandig in zijn zakken steken", weet Kolder nog. "Maar dan helemaal niet reageren hè? Hij ging gewoon stoïcijns door met zijn praatje."
Maar iedereen luistert wel aandachtig. "Natuurlijk hebben we ook wel eens grapjes gemaakt, maar altijd met respect", zegt Kolder. "Hij is ook echt de beste trainer die ik ooit gehad heb. Overal zat een gedachte achter."
Na een mislukt seizoen van Go Ahead haalt Ten Hag in de zomer van 2012 meteen de discipline aan bij aanvang van de nieuwe jaargang. Hij zorgt voor structuur en investeert in betere faciliteiten voor zijn selectie.
"Hij liet al meteen van die veldbedjes neerzetten op de club, zodat wij als spelers tussen de trainingen door konden rusten", aldus Kromkamp. "En hij bouwde het daarna rustig op met ons. In het begin waren de resultaten nog niet altijd goed. Maar we trainden altijd lang en aan het eind van het seizoen waren we echt topfit. Dat heeft er wel voor gezorgd dat we uiteindelijk via de nacompetitie promoveerden."
Internationals Promes en Türüc
Bovendien heeft Go Ahead behoorlijk wat talent in de selectie, met onder anderen de latere internationals Quincy Promes (Oranje), Jarchinio Antonia (Curaçao) en Deniz Türüç (Turkije).
"Maar Erik maakt spelers ook beter", is Kolder stellig. "Hij pakte dat bij ons ook mooi aan. Die Türüç maakte als groot talent net de stap naar de A-selectie, maar dat was ook een jongen die niet op zijn mondje gevallen was. 'Ga jij maar naast Marnix zitten. En luister maar goed naar hem', zei Erik. Zo gaf hij ons, in dit geval mij, ook echt verantwoordelijkheidsgevoel."
Erik ten Hag loodst Go Ahead Eagles naar de eredivisie in 2013:
Hoewel hij het roer radicaal omgooit, stuit de aanpak van Ten Hag amper op weerstand. Wel stribbelt de club na een halfjaar wat tegen, waar volgens Kromkamp de eerste scheurtjes in de samenwerking ontstaan. "Ik weet dat Erik bijvoorbeeld heel graag een tweede elftal had gewild, om ook de reservespelers meer minuten te kunnen laten maken. Maar daar was gewoon geen geld voor."
Na de promotie vertrekt Ten Hag ineens naar Bayern München, waar hij het tweede elftal onder zijn hoede krijgt.
"Misschien was hij nog wel een of twee jaar langer gebleven als de club wel aan die randvoorwaarden had kunnen voldoen", denkt Kromkamp, die het beeld van de controlfreak meteen nuanceert. "Hij is ook totaal niet op een dictatoriale manier bezig. En buiten het voetbal om hebben we veel lol met hem gehad. Ik vind het echt jammer dat hij niet langer gebleven is."
Kolder: "Met Erik als trainer waren we het jaar daarop absoluut bij de eerste tien geëindigd in de eredivisie. Dat weet ik echt honderd procent zeker."
Er waren teamuitjes, waarop Ten Hag moppen vertelde. En dan dronken ze ook een biertje, maar wel alles op zijn tijd.
"Hij maakte ons ervan bewust heel professioneel met het voetbal bezig te zijn", aldus Kolder. "En met zijn aanpak bewees hij wat je dan kunt bereiken. Het klinkt allemaal zo simpel wat hij doet, maar hij heeft echt wat bijzonders. Het was mij al snel duidelijk dat hij zou gaan doorgroeien als trainer."
Europese top
Bondscoach zal Ten Hag vast wel worden, denken beide oud-profs. En ook in de Europese top kan hij slagen, al lijkt hij op een goede dag met Ajax dat niveau soms al bereikt te hebben.
"Maar in het buitenland spelen ook andere krachten", waarschuwt Kromkamp. "Kijk naar Ronald Koeman het afgelopen jaar bij Barcelona. Dat is toch wel iemand met heel veel verstand van voetbal, echt een toptrainer. Zo zie je maar."
Kromkamp (41) heeft zelf bij CSV Apeldoorn inmiddels ook zijn eerste stappen gezet als hoofdcoach, waarbij hij veel heeft opgestoken van zijn ervaringen met Co Adriaanse, Koeman en Ten Hag. "Van elke trainer pak je dingen op. Van Ten Hag doe ik veel oefenvormen met een lopende derde man, in voetbaltermen uitgelegd. Constant beweging, meerdere keuzes om de bal te spelen."
Zelfs Kolder (40), tegenwoordig werkzaam als ambulant begeleider van jongeren, zegt tot op de dag van vandaag baat te hebben bij de lessen van de Tukker. "Dat zit hem vooral in het verantwoordelijkheidsgevoel. En dat je zelf altijd het goede voorbeeld moet geven aan anderen."
Maar nu komt misschien wel het mooiste. Na zijn profloopbaan speelt Kolder nog even voor de amateurs van Veendam, waar hij in Jouad Boufarra een coach treft die hem veel aan Ten Hag doet denken. Die tipt hij bij Go Ahead Eagles en wordt assistent van Kees van Wonderen.
Indirect dus dankzij Ten Hag zelf, om zijn verdiensten voor de club na al die jaren nog maar eens te onderstrepen.