'Tabaksindustrie lobbyt ondanks verbod via omweg voor soepelere regels'
De tabaksindustrie probeert strenge internationale afspraken over e-sigaretten tegen te houden door 'consumentenbewegingen', feitelijk lobby-organisaties, te financieren. Tabaksproducenten mogen zelf niet meer lobbyen, maar proberen via die omweg toch invloed uit te oefenen op de besluitvorming, meldt NRC op basis van onderzoek van The Investigative Desk en de Franse krant Le Monde.
Twee van die bewegingen zijn de World Vapers' Alliance (WVA) en het Consumer Choice Center (CCC). Die zeggen dat ze opkomen voor de rechten van consumenten van nieuwe nicotineproducten, zoals elektronische sigaretten. Maar eigenlijk zijn het lobbygroepen die gefinancierd worden door grote spelers als British American Tobacco en Philip Morris International.
Europarlementariërs beïnvloed
De WVA voerde afgelopen zomer nog campagne bij de Tweede Kamer. Ook in Brussel liepen er vertegenwoordigers rond. Volgens NRC verzwegen ze hun banden met de tabaksindustrie. Zo zegt de Duitse Europarlementariër Peter Liese dat de WVA zich presenteerde als een "consumentenorganisatie met een bescheiden budget".
Het CCC wist invloed uit te oefenen op zo'n dertig Europarlementariërs die voor minder strenge regels voor e-sigaretten pleiten. Een van hen, de uiterst rechtse Italiaanse politicus Pietro Fiocchi, zegt dat hij niets weet van banden tussen het CCC en tabaksbedrijven.
Uit het onderzoek komt ook naar voren dat het aantal Twitteraccounts dat tweets verstuurt over e-sigaretten sinds eind 2019 bijna is vertienvoudigd. Die accounts gebruiken dan hashtags als #tobaccoharmreduction en #vapingsaveslives.
Onderhandelingen over strengere regels
De lobbyorganisaties vinden dat 'tabaksschadebeperking' moet worden opgenomen in internationaal en nationaal beleid. Daarmee bedoelen ze dat de minder schadelijke e-sigaret volgens hen de schade van de traditionele sigaret kan beperken. De werkelijke reden dat ze daarvoor lobbyen is volgens NRC dat tabaksfabrikanten een nieuw verdienmodel zien in alternatieven voor sigaretten.
De Wereldgezondheidsorganisatie en het RIVM erkennen dat er minder schadelijke stoffen vrijkomen bij e-sigaretten, maar hebben nog altijd grote twijfels. Zo zijn fruit- en snoepsmaakjes mogelijk aantrekkelijk voor jongeren en kunnen de verslavende e-sigaretten op die manier de stap naar echte sigaretten verkleinen. Daarom heeft staatssecretaris Blokhuis ook een smaakjesverbod ingesteld vanaf juli 2022.
Vanaf maandag onderhandelen 181 landen in Genève over het antitabaksverdrag van de WHO. Een van de hoofdvragen is of elektronische producten dezelfde regels moeten krijgen als normale sigaretten. Dan zal ook blijken of de tabakslobby zijn vruchten heeft afgeworpen.
