'Ongekende fraude' in zaak-Pels Rijcken, notarissen voor tuchtrechter

Onderzoek heeft uitgewezen dat er in de grote fraudezaak bij het Haagse advocaten- en notariskantoor Pels Rijcken slechts één notaris verantwoordelijk was voor de verduistering van circa 11 miljoen euro. Toch moeten meerdere notarissen van het kantoor voor de tuchtrechter verschijnen, heeft het Bureau Financieel Toezicht, die de zaak onderzocht, bepaald.

De toezichthouder rondde vandaag het onderzoek af naar de fraude die notaris en bestuursvoorzitter van Pels Rijcken Frank Oranje pleegde. De zaak kwam in maart dit jaar naar buiten. Geld van cliënten van het notariskantoor, waaronder de Nederlandse Staat, boekte Oranje over naar eigen bankrekeningen. Hoeveel schade de overheid leed is onbekend. Volgens demissionair minister Grapperhaus gaat het om een 'beperkte schade'.

Het Bureau Financieel Toezicht spreekt over een 'ongekende fraude in de notariële wereld'. Pels Rijcken maakte vorige week bekend te stoppen met het notariaat en zich alleen nog te richten op de advocatuur als gevolg van de fraude.

Frank Oranje pleegde vorig jaar november zelfmoord, nadat Pels Rijcken hem had geschorst vanwege strafrechtelijk onderzoek naar de fraude. Vandaag maakt de toezichthouder bekend dat hij de fraude alleen pleegde en dat er geen aanwijzingen zijn gevonden dat er andere notarissen bij betrokken waren.

Tekortkomingen

Toch is het kantoor tekortgeschoten in het voorkomen van fraude, zegt het Bureau Financieel Toezicht. Zo werden de eigen kantoorregels niet toegepast en ontbrak het aan het noodzakelijke collegiale toezicht op de derdenrekening. Daardoor werd niet op tijd gezien dat geld van cliënten werd verduisterd.

Vanwege die tekortkomingen komt er een proces bij de tuchtrechter tegen medewerkers. Pels Rijcken schrijft dat zij hun notarissen in die procedures zullen bijstaan en ondersteunen. "We hebben ook het Bureau Financieel Toezicht laten weten dat wij het verschrikkelijk vinden wat er is gebeurd, dat het nooit had mogen gebeuren en dat het om reflectie vraagt, nu en voor de langere termijn."

Het Bureau Financieel Toezicht adviseert Pels Rijcken onder andere om een open kantoorcultuur te creëren, waarin collega's elkaar durven aan te spreken. Ook is er meer controle op de financiële administratie nodig. De toezichthouder zal het kantoor de komende tijd in de gaten blijven houden en ingrijpen als de aanbevelingen niet worden opgevolgd, zolang het notariaat onderdeel blijft van Pels Rijcken.

De toezichthouder gaat vanwege deze zaak met name grote kantoren vaker en gerichter onderzoeken.