Verzakking, noodweer, overstroming: klimaatverandering laat huizenbezitter onverzekerd
Huizenbezitters en ondernemers beseffen vaak niet dat ze door klimaatverandering meer risico lopen op schade die hun verzekering niet dekt. De Autoriteit Financiële Markten roept daarom op tot meer bewustwording, heldere voorwaarden van verzekeraars en ingrijpen door de overheid.
Als voorbeeld wijst de AFM naar de overstromingen in Limburg van afgelopen zomer, waarbij een deel van de honderden miljoenen euro's schade niet verzekerd was, tot verbijstering van de gedupeerden. Door de klimaatverandering is het risico op dit soort overstromingen in de toekomst groter.
Klimaatverandering vergroot ook de kans op droogte, wat door het dalende grondwaterpeil kan leiden tot verzakking of zelfs instorting van huizen. In Nederland lopen naar schatting 800.000 woningen dat risico, terwijl er sinds vorig jaar geen enkele verzekeraar meer is die dat soort schade dekt. Zo'n schade bedraagt gemiddeld 64.000 euro.
"Het is belangrijk dat consumenten en ondernemers hiervan op de hoogte zijn", raadt de AFM aan in een rapport. "Om deze risico's te beheersen kunnen consumenten hier in hun financiële planning rekening mee houden, waar mogelijk verzekeren en preventieve maatregelen nemen." Het risico op verzakking moet bijvoorbeeld meegewogen worden bij de koop van een woning of ingecalculeerd worden bij het onderhoud.
"Consumenten doen er daarom goed aan om te bekijken welke klimaatgerelateerde dekking hun verzekeringspolis heeft, want er zijn grote onderlinge verschillen", waarschuwt de AFM. Zo is schade aan inboedel soms wel verzekerd als een dak lekt (directe waterschade) maar gelden voor indirecte schade als een overstroomde sloot soms aanvullende voorwaarden. Treedt een grote rivier als de Maas buiten zijn oevers, dan wordt de schade nooit vergoed door de verzekeraar.
Ook de voorwaarden voor schade aan bijvoorbeeld zonnepanelen kunnen belangrijk zijn. Een opstalverzekering dekt meestal schade door noodweer, behalve onzichtbare scheurtjes door hagelstenen. Consumenten moeten zich daarom bewust zijn van gevolgschade daarvan als het verlies van opbrengst en een hoger brandrisico.
Hulp
De AFM hoopt dat burgers hulp krijgen bij het probleem. "Het ligt voor de hand dat de overheid en de sector gezamenlijk naar oplossingen zoeken", concludeert het rapport. De overheid kan bijvoorbeeld kijken naar een tegemoetkoming in de schade, het verplichtstellen van bepaalde verzekeringen of meer aandacht voor preventie. Verzekeraars moeten in polissen goed uitleggen wat wel is gedekt en wat niet.
Discussie over de dekking van schade door klimaatverandering is volgens de AFM nodig omdat de omvang ervan de afgelopen jaren wereldwijd flink is toegenomen: in de jaren 70 was er jaarlijks gemiddeld 25 miljard dollar schade, de afgelopen tien jaar was dat 222 miljard. Van de 190 miljard dollar schade die natuurrampen vorig jaar aanrichtten, was 109 miljard onverzekerd.
Minister voor Wonen
Geeke Feiter, directeur Schade bij het Verbond van Verzekeraars, onderschrijft de oproep van de AFM. "We zijn heel blij met de aandacht die de AFM hiervoor vraagt. Regen, hagel en storm zijn echt het probleem niet, maar de funderingsproblemen en overstromingen zijn dusdanig groot en dusdanig zeker dat je het niet reëel kan afdekken. Daarom is het hoog tijd voor publiek-private samenwerking."
Feiter hoopt dat er een minister voor Wonen in het nieuwe kabinet komt, die de aanpak kan stroomlijnen. "Als consument zit je met de schade maar je hebt zelf het stuur niet in handen: bij het beheer van het grondwaterpeil spelen bijvoorbeeld tegengestelde belangen. Dat vraagt om regie."
