Onderzoek: WHO-werknemers misbruikten vrouwen in Congo tijdens ebolacrisis
Onderzoekers hebben tientallen hulpverleners beschuldigd van seksueel misbruik tijdens de ebolacrisis tussen 2018 en 2020 in de Democratische Republiek Congo. Onder de vermoedelijke daders zijn 21 medewerkers van wie vaststaat dat ze voor de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) werkten. Vier van hen zijn ontslagen, twee zijn op non-actief gesteld.
Het onderzoek naar de WHO-missie in Congo werd ingesteld nadat persbureaus AP en Reuters hadden bekendgemaakt dat het WHO-bestuur verzuimde iets te doen met binnengekomen misbruikclaims.
Het misbruik zou hebben plaatsgevonden in alle lagen van de organisatie. De onderzoekers beschrijven dat beschuldigingen zijn geuit tegenover WHO-dokters en senior-medewerkers maar ook tegen zorgmedewerkers en chauffeurs die aangesteld waren door het Congolese ministerie van Volksgezondheid.
Directeur-generaal van de WHO Tedros noemt het rapport schrijnend, en spreekt van een donkere dag voor de VN-gezondheidsorganisatie. Op Twitter biedt hij zijn excuses aan: "Het eerste wat ik tegen de slachtoffers wil zeggen, is dat het me spijt. Het spijt me wat u is opgedrongen door mensen die in dienst waren van de WHO om u te dienen en u te beschermen."
Seks in ruil voor hulp
De hulpverleners werkten in Congo om een uitbraak van het ebolavirus in te dammen. Het merendeel van de 83 vermoedelijke daders kwam volgens de onderzoekers uit Congo. De verdachten zouden hun autoriteit hebben gebruikt om seksuele handelingen af te dwingen in ruil voor een baan of hulp. Hoeveel vrouwen en meisjes hier in deze periode van twee jaar slachtoffer van zijn geworden, is niet bekend.
Vaststaat dat het in negen gevallen ging om verkrachting "De daders weigerden condooms te gebruiken, wat tot zwangerschappen leidde", zegt Malick Coulibaly, een van de onderzoekers. "Sommige vrouwen zeiden dat hun verkrachters hen vervolgens tot een abortus dwongen."
Het falen van het WHO-personeel is net zo ernstig als de gebeurtenissen zelf.
De onderzoekscommissie roept de WHO op om de slachtoffers te compenseren en dna-testen aan te bieden om vaderschap vast te stellen. Ook stelde de commissie vast dat er binnen de gezondheidsorganisatie sprake was van 'individuele nalatigheid' in de omgang met seksueel misbruik. Leidinggevenden negeerden de mondelinge beschuldigingen van seksueel misbruik en vermoedelijke slachtoffers kregen niet de "noodzakelijke hulp voor een dergelijke vernederende ervaringen".
Medewerkers van wie de identiteit bekend is, zullen in de toekomst niet meer bij de WHO kunnen werken, zei directeur Tedros. Ook kondigde hij grootschalige hervormingen aan. "Naar mijn mening is het falen van het WHO-personeel net zo ernstig als de gebeurtenissen zelf."
Hij gaf geen antwoord op de vraag of hij heeft overwogen om af te treden. Juist vorige week is Tedros door verschillende Europese landen voorgedragen voor een tweede termijn als WHO-chef.
