Rechter keurt schikking en faillissement fabrikant zware pijnstiller OxyContin goed

Een Amerikaanse rechter heeft toestemming gegeven voor een miljardenschikking tussen medicijnfabrikant Purdue Pharma en zo'n 3000 benadeelde partijen. De zaak speelt al jaren. Het bedrijf, dat eigendom is van de familie Sackler, is de maker van de zware pijnstiller OxyContin. Het is een van de veroorzakers van de opioïdencrisis in de VS, die naar schatting 500.000 mensen het leven heeft gekost.

Onderdeel van de schikking is dat Purdue Pharma wordt ontbonden. De bedrijfsmiddelen worden gebruikt om een nieuw bedrijf op te richten waarvan de eventuele winst in overheidsprojecten gestoken wordt om verslaving aan te pakken.

Leden van de Sackler-familie mogen bij dat bedrijf geen rol spelen. Ze betalen gezamenlijk 4,5 miljard dollar uit hun eigen vermogen, maar afgesproken is dat er verder geen civiele rechtszaken meer aangespannen kunnen worden.

Agressieve marketing

Bij de slachtoffers en sommige partijen die de farmaceut hebben aangeklaagd is de deal daarom omstreden. Onder de aanklagers zijn steden, staten en ziekenhuizen. De Sacklers kunnen nog wel strafrechtelijk vervolgd worden. Tot nog toe zijn er nog geen aanwijzingen dat dat zal gebeuren.

Bekijk ook deze reportage van onze correspondent Marieke de Vries over een moeder die haar zoon verloor aan het gebruik van OxyContin:

OxyContin is een zware pijnstiller met als werkzaam middel oxycodon. Het is een sterke, synthetische vorm van morfine, die zeer verslavend is. Purdue Pharma verzweeg de risico's van het middel en zorgde er met agressieve marketing voor dat veel huisartsen het voorschreven aan patiënten.

In de jaren negentig nam het gebruik van pijnstillers als OxyContin in Amerika sterk toe. Naar schatting 100 miljoen Amerikanen hadden regelmatig pijnklachten en farmaceuten speelden daarop in. In 25 jaar tijd werd het aantal recepten dat voor opioïden werd uitgeschreven vier keer zo groot. Farmaceuten zeiden dat de middelen juist minder verslavend waren en minder bijwerkingen hadden dan morfine.

Gebruikers van opioïden stappen soms over naar het gebruik van heroïne. Volgens cijfers van de Amerikaanse overheid is 80 procent van de heroïnegebruikers begonnen met het nemen van voorgeschreven opioïden. Naar schatting kost de opioïdenepidemie de VS zo'n 80 miljard dollar per jaar aan gezondheidszorg, verminderde arbeidsproductiviteit en criminaliteitsbestrijding.

Ook in Nederland steeg het gebruik van opioïden. Tussen 2008 en 2019 vervijfvoudigde het aantal gebruikers van oxycodon. Toenmalig minister Bruins voor Medische Zorg kondigde vervolgens aan het gebruik terug te willen dringen.