Biden houdt vast aan vertrek uit Kabul op 31 augustus: 'Hoe eerder weg, hoe beter'

De Verenigde Staten, en daarmee ook de andere westerse landen, houden vast aan hun vertrek uit Afghanistan over een week, op 31 augustus. De Amerikaanse president Biden heeft dat bevestigd in een televisietoespraak, nadat hij eerder hierover de G7-landen had geïnformeerd.

Volgens Biden wordt de operatie op en rond het vliegveld van Kabul met de dag riskanter, vooral vanwege dreigende aanslagen door de Afghaanse tak van Islamitische Staat. "Hoe eerder weg we weg kunnen, hoe beter."

In zijn toespraak benadrukte de Amerikaanse president dat het aantal evacués per dag steeds verder oploopt. "In dit tempo kunnen we op 31 augustus klaar zijn. Maar dat hangt wel af van de medewerking van de Taliban en of ze mensen naar het vliegveld laten komen."

Hij sluit niet uit dat de evacuaties na de deadline nog op een of andere manier kunnen doorgaan. "Ik heb de ministeries van Defensie en Buitenlandse Zaken gevraagd om noodplannen op te stellen, mocht het nodig zijn om het tijdschema aan te passen", zei Biden in de toespraak.

Maar tot nu toe liggen de evacuaties op schema, aldus de president:

"Langer blijven is niet aan de orde, dat is spelen met vuur", zegt correspondent Lucas Waagmeester vanuit Washington. "Er zitten duizenden mensen op dat vliegveld. Het risico dat het daar in de komende weken of dagen nog komt tot een militaire confrontatie, is te groot."

De Amerikanen hebben nog 6000 militairen in Afghanistan, net als zwaar materieel. "De militaire top zegt dat ze nog een aantal dagen nodig hebben om dat weg te krijgen. Trek daar een paar dagen vanaf en ergens komende vrijdag is het klaar voor burgers die nog in Kabul zijn", zegt Waagmeester.

Duizenden mensen wachten af

Eerder op de dag hielden de Taliban weer een persconferentie, waarin de extremistische groepering duidelijk maakte dat ze een langer verblijf van de Amerikanen niet accepteren en dat wat hen betreft Afghanen vanaf nu helemaal niet meer het land uit gaan.

"De tijd dringt. Van de duizenden mensen is een deel nog niet eens in Kabul, laat staan op het vliegveld", zegt correspondent Aletta André vanuit New Delhi. "Er zitten ook Nederlanders bij die thuis afwachten op bericht wanneer ze naar de luchthaven mogen gaan. Die worden van deze deadline natuurlijk heel zenuwachtig."

Voor bijvoorbeeld tolken, en andere Afghanen die zich voor NAVO-landen hebben ingezet, is het de vraag of ze het vliegveld überhaupt wel kunnen bereiken, nu de Taliban de deur helemaal dicht lijken te gooien.

Terroristische dreiging

De druk op de Verenigde Staten nam de afgelopen dagen toe. Veel westerse leiders hoopten dat Biden zou besluiten langer te blijven. Maar Biden wil daar dus niet aan. Washington zegt wel dat de Taliban tot begin volgende week moeten meewerken om de evacuaties tot een goed einde te brengen.

De Duitse bondskanselier Merkel benadrukte dat het niet mogelijk is om evacuaties uit te voeren zonder de aanwezigheid van Amerikaanse militairen. Die controleren op dit moment het vliegveld in Kabul, wat de afhankelijkheid van de VS voor alle landen groot maakt.

Merkel hoopt dat het vliegveld ook na vertrek van de Amerikanen open kan blijven. De leiders van de G7 willen er bij de Taliban op aandringen om mensen toe te staan ook na 31 augustus het land veilig te verlaten. Maar of de Taliban daar gevoelig voor zijn is zeer onzeker.

Al het mogelijke

Nederlandse militairen halen in Kabul mensen op uit de stad die geëvacueerd moeten worden om hen naar het vliegveld te brengen. Het kabinet schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat Defensie en Buitenlandse Zaken "al het mogelijke doen" om te evacueren personen op het vliegveld te krijgen. Het kabinet wil geen details geven over de operatie met het oog op de veiligheid van militairen, diplomaten en de evacués.

Wie zijn de Taliban en waar staan ze voor? Bekijk het in deze video: