Dit Franse kasteel heeft duizenden eigenaren: 'Het is zo mooi en magisch'
Het aantal kastelen dat in Frankrijk te koop staat, stijgt al jaren. In 2010 waren het er 800, in 2019 stonden er al 1500 chateaus te koop. Een van de oorzaken van die toename is het onderhoud, dat handenvol geld kost.
Met tien of zelfs tientallen kamers heb je meer nodig dan een behangrolletje. Voor een daklekkage moet je geen ladder neerzetten, maar een steiger. Steeds minder kasteeleigenaren hebben daar het geld voor. Het is dan kiezen tussen verval of verkoop.
In Frankrijk lijkt daarvoor nu een oplossing gevonden. "We zijn een initiatief gestart om collectief, dus met een hele groep mensen, kastelen te kopen", zegt Romain Delaume, topman van het online platform Dartagnans. "Dat is onze manier om Frans cultureel erfgoed van de ondergang te redden."
En er blijken volop chateaufanaten te zijn. "In 2018 hebben we onze eerste aankoop gedaan", zegt Delaume. "Met meer dan 20.000 mensen uit 115 landen hebben we Château de la Mothe-Chandenier gekocht."
Dat 13e-eeuwse kasteel ligt bij de Loire. Het brandde in 1932 grotendeels uit en veranderde daarna in een door groen overwoekerde ruïne. In het kasteel staan overal bomen en de takken groeien door de raamloze vensters.
Het monument met afgebrokkelde torens staat deels in de steigers en wordt gestut en gesteund door houten balken. Wel heeft het kasteel nog een slotgracht. Bewonderaars hebben het vaak over de meest romantische ruïne van Frankrijk.
Niemand zag nog brood in herstel of renovatie. Dartagnans dus wel: belangstellenden konden zich op het platform inschrijven, moesten een of meer aandelen kopen à 79 euro en werden daarna allemaal mede-eigenaar van Château de la Mothe-Chandenier. "Ze komen uit de Verenigde Staten, Brazilië, Nederland, Japan, noem maar op", zegt Delaume. "En ze variëren in leeftijd van 18 tot 90 jaar."
Verliefd
Elk weekend verzamelen zich nu mede-eigenaren bij het kasteel om zelf de handen uit de mouwen te steken. Er wordt schoongemaakt en puingeruimd. Met scheppen, bezems en kruiwagens gaan ze met groepen de ruïne binnen. Het echte herstelwerk wordt aan specialisten overgelaten.
"Het voelt als één grote familie", vertelt Fransman en mede-eigenaar Jean-Christophe Lippmann. "Iedereen werkt samen en je ontmoet allemaal mensen die je helemaal niet kent. Maar na een weekend samen op het kasteel voelt het alsof je elkaar al jaren kent."
Lippman kocht met zijn vrouw tien aandelen. "We waren van begin af aan verliefd op het kasteel, het is zó mooi en zó magisch. We zijn er zelfs voor verhuisd. We woonden bij Parijs en reden elk weekend heen en weer. Nu hebben we hier in de buurt een huis gekocht, zodat we veel vaker naar ons kasteel kunnen."
De ruim 20.000 eigenaren mogen de rest van hun leven altijd gratis het kasteel binnen. Bovendien beslissen ze mee over de financiën, de renovatie en over welke werkzaamheden prioriteit hebben. "We hebben elk jaar een aandeelhoudersvergadering", zegt Delaume van Dartagnans. "Wij doen dan voorstellen en daar wordt door alle eigenaren over gestemd."
Tot nu toe hebben die eigenaren 3,6 miljoen euro op tafel gelegd. Voor de aankoop was 1 miljoen nodig en nog eens 1 miljoen is aan de eerste hersteloperaties besteed. Maar de resterende 1,6 miljoen zal niet genoeg zijn om Château de la Mothe-Chandeniers in oude glorie te herstellen.
"We verwachten op termijn ook 100.000 betalende bezoekers per jaar", aldus Delaume. "En op het terrein rondom het kasteel komen houten huisjes te staan die bezoekers kunnen huren."
Bomen blijven staan
In het kasteel zelf zal een kamer worden ingericht die op termijn ook kan worden gehuurd. In dat kamertje zit nog een belletje van voor de brand van 1932: daarmee kon de eigenaar vanuit de woonkamer het personeel oproepen.
Voor het overige blijft het 13e-eeuwse chateau een opgeknapte ruïne. "We gaan de muren herstellen en opknappen. Maar al het groen, alle bomen die nu in het kasteel groeien, dat blijft allemaal staan. Dat maakt dit kasteel juist zo uniek: de combinatie van architectuur en natuur."
Bij Dartagnans hebben ze de smaak te pakken. Er zijn inmiddels nog twee andere Franse kastelen aangekocht met deelnemers uit alle hoeken van de wereld.
