Bijna 20 graden in delen Groenland, warmte leidt tot massaverlies ijskap

Groenland heeft de afgelopen week een uitzonderlijke hoeveelheid ijs verloren, blijkt uit onderzoeksgegevens van Deense en Amerikaanse poolonderzoekers. Op dinsdag alleen bedroeg het massaverlies 8,5 gigaton, het dubbele van een gemiddelde zomerdag.

Dat is volgens de onderzoekers voldoende om de gehele Amerikaanse staat Florida of vier keer Denemarken met vijf centimeter water te bedekken. Het is volgens persbureau Reuters het op twee na grootste dagelijkse ijsverlies in Groenland sinds 1950.

De directe oorzaak van het smelten is de hoge temperatuur in delen van Groenland de afgelopen tijd. Woensdag steeg het kwik bij een meetstation aan de kust tot 19,8 graden, de hoogst gemeten temperatuur ooit in de regio.

De dieper liggende oorzaak is de klimaatverandering, zegt hoogleraar polaire meteorologie Michiel van den Broeke van de Universiteit Utrecht. "Het smelten van de ijskap is een normaal weerverschijnsel in de zomer, maar het periodieke ijsverlies wordt door de opwarming van de aarde steeds extremer."

Tegen de hoge temperaturen van de afgelopen week staat een relatief koel begin van de zomer, benadrukt Van den Broeke. "In het recordjaar 2012 was het totale massaverlies daarom een stuk groter."

Zelfs een beperkte opwarming van de aarde in de komende decennia zal een destructief effect op de ijskap hebben. "Het massaverlies neemt kwadratisch toe met de temperatuurstijging", aldus Van den Broeke.

Steeds sneller

Vorig jaar concludeerden 89 poolwetenschappers dat de Groenlandse ijskap sinds 2000 steeds sneller smelt. Waar in de jaren 90 per jaar zo'n 33 miljard ton ijs verloren ging, is dat in het afgelopen decennium toegenomen tot 254 miljard ton per jaar. Sinds 2000 is er geen jaar meer geweest dat de netto hoeveelheid ijs toenam.

De huidige hoeveelheid ijs die op Groenland smelt, leidt tot een wereldwijde zeespiegelstijging van 0,7 mm per jaar, berekenden de onderzoekers. Dat is ongeveer een kwart van de totale hoeveelheid zeespiegelstijging, die rond de 3 mm ligt. Als de hele Groenlandse ijskap zou smelten, zorgt dat mondiaal voor een zeespiegelstijging van 7 meter.

De komende dagen lijkt de temperatuur in Groenland weer te dalen. Het smeltseizoen eindigt doorgaans in augustus.