Australië zet leger in om lockdown te handhaven

• Meike Wijers

Terwijl Europa en de Verenigde Staten de lockdowns achter zich hebben gelaten, worden Australiërs opnieuw geconfronteerd met verregaande beperkingen. Sydney zit sinds vijf weken in lockdown en voorlopig is het einde nog niet in zicht. Om te helpen bij de handhaving van de strenge maatregelen wordt zelfs het Australische leger ingezet.

Driehonderd militairen van het Australische leger staan klaar om langs de deur te gaan bij mensen in een aantal wijken in het westen van miljoenenstad Sydney. Ze controleren of mensen zich houden aan de strenge maatregelen die een uitbraak van de deltavariant van het coronavirus onder controle moet krijgen. Volgens politieminister David Littleproud is de inzet van het leger nodig omdat "mensen denken dat de regels niet voor hen gelden," meldt publieke omroep ABC.

Critici wijzen erop dat de mensen in deze armere wijken onevenredig hard worden aangepakt. De bewoners van de buurten hebben vaak een migratie-achtergrond en doen lager geschoold werk. De lockdown heeft ernstige financiële gevolgen, omdat ze hun werk meestal niet vanuit huis kunnen doen.

'Intimiderend en onnodig'

Grof geschut inzetten zoals het leger om de maatregelen te handhaven, is intimiderend en onnodig, zeggen lokale bestuurders. De burgemeester van een van de wijken, Steve Christou, zegt dat het een teken is dat de deelstaatregering de controle volledig kwijt is. "Het leger had er moeten zijn om te helpen met de distributie van de vaccins, of het bezorgen van voedselpakketten. Niet om tegen de bevolking ingezet te worden," zegt hij tegen de ABC.

De snoeiharde maatregelen worden ingevoerd terwijl het aantal besmettingen haast verwaarloosbaar is in vergelijking met de Nederlandse cijfers. Vandaag zijn er 170 nieuwe besmettingen gemeld, tegenover ruim 4.500 in Nederland gisteren. In totaal zijn er in heel Australië zo'n 3.000 besmettingen geconstateerd sinds deze uitbraak begon in juni. Negen mensen zijn sindsdien aan de gevolgen van het virus overleden.

Volledig uitbannen

Op dit moment is slechts zo'n 14 procent van de Australische bevolking volledig beschermd tegen het virus. Daarmee heeft het land de laagste vaccinatiegraad van de westerse wereld. Hoe komt het dat men Down Under zo ver achter loopt?

Het zerotolerancebeleid van Australië staat haaks op het beleid in de rest van de wereld. Terwijl in Nederland wordt geprobeerd het virus te beheersen, streeft de Australische regering ernaar om het volledig uit te bannen. Iedere besmetting is er een te veel. Het feit dat het een eiland is en de grenzen streng kan bewaken, helpt daarbij. Meteen in maart 2020 gooide de regering de grenzen dicht. De bevolking moet al bij een handvol gevallen in lockdown. Dankzij deze rigoureuze aanpak heeft Australië een rustige periode achter de rug.

De keerzijde is dat de vaccinatiecampagne langzaam op gang is gekomen. De conservatieve regering van Scott Morrison heeft geen haast gemaakt met het inkopen van vaccins. Regelmatig legde hij uit dat het uitvoeren van de vaccinatiecampagne 'geen wedstrijd' is.

Bereidheid laag

Het land heeft voldoende AstraZeneca-vaccins, maar vanwege tegenstrijdig advies is de bereidheid onder de bevolking laag. Aanvankelijk werd het vaccin afgeraden bij mensen onder de 60 jaar. Maar vanwege de aanhoudende crisis wordt nu iedereen opgeroepen zich met AstraZeneca te laten inenten. Er wordt reikhalzend uitgekeken naar meer leveringen van het Pfizer-vaccin, maar daarvan komt er niet voldoende binnen voor de hele bevolking. Ondertussen liggen zo'n drie miljoen AstraZeneca-vaccins ongebruikt op de plank.

Met elke nieuwe lockdown neemt de onrust onder de bevolking toe. Na bijna anderhalf jaar begint de steun voor het strenge coronabeleid scheuren te vertonen. Vorige week gingen duizenden mensen de straat op om te demonstreren tegen de lockdowns. Ook morgen staat er een demonstratie in Sydney gepland.

Bij de aankondiging van een plan om uit de lockdown te komen had premier Scott Morrison het vandaag ineens wel weer over een wedstrijd. Hij wil dat voor het eind van het jaar 70 procent van de bevolking is gevaccineerd. "Die gouden medaille gaan we winnen," zei hij.