Chiptekort houdt autosector nog in z'n greep, dieptepunt lijkt wel voorbij
Het lijkt erop dat de autosector over het dieptepunt van het chiptekort heen is. Dat betekent niet dat daarmee de problemen voorbij zijn, de verwachting is dat dit nog wel tot minimaal 2022 duurt. Daarnaast bestaat de kans dat ook de komende tijd nog fabrieken tijdelijk worden stilgelegd vanwege ontbrekende chips.
Het tekort is het gevolg van de massale annulering van bestellingen van chips door autofabrikanten, toen de vraag naar auto's instortte door de coronacrisis. Toen de vraag naar nieuwe auto's zich sneller dan verwacht herstelde, moesten de autoproducenten achteraan aansluiten en bleek dat de wereldwijde vraag naar chips in de tussentijd enorm was gestegen.
De chiptekorten spelen heel breed, ook makers van consumentenelektronica en witgoed ondervinden er hinder van. Zij vertegenwoordigen daarnaast een veel groter deel van de markt. De autobranche is volgens accountantskantoor KPMG goed voor zo'n tien procent van de chipmarkt, maar lijdt wel de meeste schade: zo'n 80 procent van de totale gemiste inkomsten (in totaal 125 miljard dollar) door het chiptekort.
Bodem bereikt, nog wel keten door
"De chiptekorten bij de auto-industrie hebben de bodem bereikt", concludeert Albert Jan Swart, sectoreconoom industrie bij ABN Amro. "De bestellingen moeten nog wel de toeleveringsketen door, het duurt daardoor nog een aantal maanden voordat de chips bij fabrikanten terechtkomen."
Een parkeerterrein in Detroit vol met Ford pick-uptrucks die wachten op chips:
De Taiwanese chipfabrikant TSMC zei deze maand bij de presentatie van de kwartaalcijfers dat het meer chips gaat leveren aan zijn klanten in de autosector. "Dat is een van de belangrijkste partijen in de markt", zegt Sigrid de Vries, secretaris-generaal van de Europese brancheorganisatie CLEPA, die auto-toeleveranciers vertegenwoordigt. "We zien nu de resultaten van wat drie tot zes maanden geleden is ingezet." Samsung, een andere belangrijke chipfabrikant, verwacht in algemene zin dat de situatie het komende halfjaar verbetert.
"Het dieptepunt lijkt voorbij", constateert ook De Vries. "De situatie verslechtert niet meer, maar de moeilijkheden duren waarschijnlijk tot 2022 en misschien ook wel daarna."
Ook Stan Berings, die bij accountantskantoor PwC de autosector volgt, ziet verbetering. "Je krijgt langzaamaan de indruk dat het dieptepunt voorbij is." Hij denkt dat er bij de chipgigant in Taiwan toch nog wat ruimte zat. "Waardoor men hier en daar kon opschalen. En er wordt gepraat over het eerlijker verdelen van de 'pijn' onder verschillende sectoren."
Onderdeel van groter geheel
Berings benadrukt dat auto-industrie maar een klein onderdeel is van het grotere geheel. "Daarmee is een kleine verschuiving in het geheel voor de autosector al snel al een grote verschuiving."
De auto-industrie is voor de chipsector een relatief kleine afnemer, maar het economisch belang voor landen als de VS, Frankrijk en Duitsland is enorm.
Swart van ABN Amro denkt dat TSMC mede als gevolg van grote politieke druk op Taiwan meer levert aan autobouwers. De VS en Duitsland vragen Taiwan met klem om hun automakers van chips te blijven voorzien. "Het economisch belang voor landen als de VS, Frankrijk en Duitsland is enorm."
De tekorten leidden in de VS de afgelopen tijd tot grote zorgen: de auto-industrie is van groot economisch belang. Om die reden organiseerde het Witte Huis in april een top met partijen uit de autosector en chipfabrikanten. Begin vorige week kwam de Amerikaanse minister van Handel, Gina Raimondo, met goed nieuws. "Autofabrikanten krijgen wat meer van wat ze nodig hebben en de situatie wordt daarmee wat beter."
Sombere stemming in Europa
De stemming onder Europese autobouwers is nog wel somber. Zo waarschuwde Volkswagen, een van 's werelds grootste autobouwers, eerder deze maand dat het tekort het komende halfjaar nog erger wordt. BMW en Daimler hebben deze maand de productie tijdelijk stilgelegd vanwege tekorten. De topman van Stellantis, het bedrijf achter merken als Peugeot en Opel, verwacht dat de crisis met "gemak" tot volgend jaar duurt.
In het begin van de crisis zagen we al dat fabrikanten niet op dezelfde manier met hun leveranciers omgaan.
Vanuit de Zuid-Koreaanse autobouwer Hyundai klinkt een ander geluid. Het bedrijf zegt dat het ergste achter de rug is en dat de situatie nog dit kwartaal (juli, augustus en september) beter wordt.
"In het begin van de crisis zagen we al dat fabrikanten niet op dezelfde manier met hun leveranciers omgaan", verklaart De Vries van de Europese brancheorganisatie het verschil. "Iedereen heeft daar zijn eigen manier voor."
