Farmaceuten stellen miljardenschikking voor in opiatencrisis VS
Vier van de grootste farmaceuten in de VS hebben gezamenlijk een miljardenschikking voorgesteld aan tientallen Amerikaanse staten in verband met de opiatencrisis. Miljoenen Amerikanen zijn sinds eind jaren 90 verslaafd geraakt aan zware pijnstillers als oxycodon en fentanyl. Het medicijnmisbruik heeft al aan honderdduizenden mensen het leven gekost.
De bedrijven wordt verweten dat ze te weinig hebben gedaan om het grote verslavingsrisico van hun medicijnen duidelijk te maken en in te perken. Staten en gemeenten procederen daarom al jaren tegen de farmaceuten. Met deze schikking zou daar een einde aan gemaakt kunnen worden.
Met de schikking is 26 miljard dollar gemoeid. Alle getroffen staten en gemeenten hebben 30 dagen de tijd om zich over het voorstel te buigen. Als ze ermee akkoord gaan, kan het bedrag verspreid over vele jaren ingezet worden om de pijnstillerverslavingsepidemie in de VS aan te pakken.
Of het zover komt is de vraag. Sommige lokale overheden zeggen al dat ze niet akkoord willen gaan met het voorstel. Ook de staat Washington wijst het af.
De New Yorkse openbaar aanklager James zei dat de bedrijven "de vlammen van de opiatencrisis meer dan twee decennia hebben aangewakkerd". "Hoewel geen geldbedrag ooit de honderdduizenden verloren levens en miljoenen verslavingsgevallen kan goedmaken, kunnen we er wel alles aan doen om dit soort wanhoop in de toekomst te voorkomen", zegt ze.
4000 rechtszaken
Farmaceut Johnson & Johnson - nu veel in het nieuws met het Janssen-vaccin tegen het coronavirus - zou met dit voorstel in totaal 5 miljard dollar uitkeren. McKesson, Cardinal Health en AmerisourceBergen, die verantwoordelijk zijn voor de levering van de meerderheid van de verslavende middelen aan apotheken, nemen de overige 21 miljard voor hun rekening.
Tegenover de uitkering van het geld staat dat de getroffen staten de bijna 4000 rechtszaken hierover stopzetten. Ook in de toekomst zouden ze die zaken niet meer kunnen oppakken als ze akkoord gaan met de schikking.
Lakse controles
Johnson & Johnson werd er door de staten en gemeenten vooral van beschuldigd dat het bedrijf het verslavingsrisico van de middelen heeft gebagatelliseerd tegenover artsen en gebruikers. De klacht over de andere bedrijven was met name dat ze er lakse controles op nahielden, waardoor de middelen ook op grote schaal in de illegaliteit terecht kwamen.
Onderdeel van het schikkingsvoorstel is dan ook een nieuw controlemechanisme, waarbij de farmaceuten ook elkaars leveringen controleren en daarvan verslag doen. De bedoeling is dat zo alarm kan worden geslagen wanneer er opvallend grote bestellingen van verslavende medicijnen worden gedaan, zodat die minder makkelijk hun weg vinden naar het illegale circuit.
In een gezamenlijke verklaring benadrukken de bedrijven dat ze alle beschuldigingen van de hand wijzen. Wel zeggen ze dat de schikking een belangrijke stap is voor het vinden van een oplossing voor deze verslavingsproblematiek. Openbaar aanklager James van New York reageert teleurgesteld dat de bedrijven de hand niet in eigen boezem steken.
