Bezoekers en Japanners leven gescheiden in Tokio, maar systeem is niet waterdicht
Met meer dan 1800 coronabesmettingen in de regio Tokio op een dag lijkt de vijfde coronagolf voor Japan een feit. Het is het hoogste dagtotaal sinds januari. Voor Tokio geldt al de noodtoestand, dat houdt onder meer in dat er 's avonds geen alcohol wordt geschonken en dat karaokegelegenheden gesloten moeten blijven.
Het organiseren van de Olympische Spelen maakt de huidige situatie alleen maar onzekerder, waarschuwt Naoto Ueyama, het hoofd van de Japanse doktersfederatie. "Als het aantal infecties op deze manier doorstijgt, dan zullen we een groei zien die we niet eerder hebben meegemaakt", zegt Ueyama. "Ik maak me zorgen dat meer mensen zonder medische zorg komen te overlijden als het aantal infecties hoger oploopt."
Minder dan een kwart van de Japanners is volledig gevaccineerd.
Er zijn volgens Ueyama twee oorzaken voor de stijging. "De eerste is dat de besmettelijkheid van de varianten buitengewoon hoog is. Ook zullen de maatregelen minder goed werken door het houden van de Olympische Spelen, want het aantal mensen dat naar buiten gaat, daalt niet. En deze twee oorzaken komen nu steeds meer samen."
Bijna de helft van het aantal besmettingen in Japan is met de deltavariant.
Veertien dagen in een bubbel
Bij de meeste olympische sporten is weliswaar geen publiek, maar toch zijn er tienduizenden mensen vanuit de hele wereld naar Japan gekomen voor het evenement. Niet alleen de sporters, ook begeleidende staf, media en ondernemers.
De Japanse overheid doet er alles aan om te voorkomen dat de Japanners niet in contact komen met de buitenlandse bezoekers, onder meer door de bezoekers in een eigen bubbel te plaatsen. Zij mogen maar op een beperkt aantal plekken komen in Japan, waaronder de officiële olympische locaties.
Pas na veertien dagen in Tokio en na verschillende coronatesten mogen buitenlandse bezoekers zich vrij door de stad bewegen. Maar ook dan blijft het advies gelden om terughoudend te zijn in het contact met de lokale bevolking.
In de praktijk blijkt dat lastig. Bezoekers vinden manieren om toch de straat op te gaan. Weliswaar zit er bij ieder hotel een beveiliger die in de gaten houdt wie er naar buiten loopt, maar waterdicht is dat systeem niet.
Bezoekers moeten het op een lijst melden als ze naar buiten gaan en krijgen dan 15 minuten de tijd. Wie gewoon doorloopt, wordt niet aangesproken. En wat de consequentie is als je je na dat kwartiertje meldt, is onduidelijk.
Japanse media maken verhalen over bezoekers die toch in de stad op pad gaan:
Inmiddels zijn er 67 bezoekers van de Spelen positief getest op het coronavirus. Onder hen zijn ook sporters zoals de Nederlandse skateboardster Candy Jacobs, een Chileense taekwondo-sporter en een Amerikaanse beachvolleybal-speelster.
Na een positieve test volgt er een andere test om te controleren of het niet om een vals-positieve testuitslag gaat. Hoe de sporters en andere bezoekers besmet hebben kunnen raken, is onduidelijk. Ze zijn uitvoerig getest voor vertrek naar Japan, bij aankomst en in de dagen na aankomst.
Wat we nu zien, is wat we verwacht hadden.
De organisatie van de Olympische Spelen zegt dat de bubbel werkt en dat de positieve gevallen die er nu zijn, minder zijn dan gedacht. Brian McCloskey is bij het Internationaal Olympisch Comité verantwoordelijk voor de coronacontroles. "We doen al deze testen om mensen eruit te kunnen filteren", zegt hij. "Wat we nu zien, is wat we verwacht hadden. Het aantal infecties is laag."
Ondertussen maken Japanners zich zorgen. Volgens een enquête van de Japanse krant Asahi twijfelt 68 procent van de geënquêteerden eraan of met de Spelen het aantal besmettingen in de hand kan worden gehouden. 21 procent denkt dat de Spelen veilig gehouden kunnen worden.