Miljoenendeals in seconden: handelaren halen geld op voor herstelfonds EU
Ruim 800 miljard euro is er nodig voor de wederopbouw van Europese landen na de coronacrisis, denkt de Europese Unie. Landen konden al plannen indienen om straks geld uit die pot te kunnen krijgen, maar het geld zelf lag nog niet klaar.
Daar komt nu verandering in, want de EU is begonnen aan een operatie van ongekende omvang: het ophalen van de honderden miljarden die nodig zijn voor het herstelfonds. De door de EU aangewezen handelaren hebben net de eerste leningen afgesloten.
In de dealingroom
De beveiligde dealingroom op het hoofdkantoor van ABN Amro lijkt in eerste instantie nogal leeg. De zaal is gevuld met honderden in cirkels opgestelde bureaus met elk meerdere schermen, de meeste staan op zwart.
"Die collega's werken nog vanuit huis", zegt Nils Kostense, hoofd van de handel in overheidsobligaties bij de bank. Druk is het wel rond zijn eigen bureau in de middelste cirkel, het epicentrum van de handel, waar een handvol collega's doorlopend belt, over intercoms cijfers uitwisselt en een continue stroom van bliepjes klinkt. Deals kunnen in seconden gesloten worden.
ABN Amro is een van de voorlopig 39 Europese banken die voor de EU op zoek is naar geldschieters voor het herstelfonds. Dat geld wordt opgehaald door de uitgifte van obligaties, schuldpapieren waarbij investeerders bij wijze van belegging geld uitlenen aan de EU in ruil voor rente. Soms is alleen de zekerheid dat ze hun geld ergens voordelig veilig kunnen stallen al genoeg.
Ben je geïnteresseerd in een tienjarige EU-lening?
De EU haalt de honderden miljarden niet in een keer op, maar verspreid over zes jaar. Dealers gaan in groepjes de financiële markt op om in plukjes de obligaties te verkopen, oftewel om investeerders te vinden die geld willen uitlenen.
"Je maakt dan een order book, dat zet je open namens de EU", legt Kostense uit. "Vervolgens bellen onze verkopers, die hier ook op de dealingroom zitten, onze klanten en vragen: ben je geïnteresseerd in een tienjarige EU-lening? Dan zegt bijvoorbeeld een pensioenfonds: prima, ik wil graag voor 50 of 100 miljoen inleggen."
'Het is gewild'
Wat precies de rente is die de bank dan namens de EU met zo'n pensioenfonds afspreekt, kan per moment verschillen. Fondsen, banken en andere investeerders proberen voortdurend in te schatten hoe groot het risico is dat ze hun geld verliezen, en of ze ergens anders een betere deal kunnen krijgen.
Omdat de EU-leningen een 'triple A'-status hebben, de hoogst mogelijke kredietscore, is de kans dat investeerders hun geld niet terugzien heel klein. EU-landen staan garant.
Toch is de kans op wanbetaling een heel klein beetje groter dan bij leningen aan uiterst veilige landen als Duitsland of Nederland. In de EU zitten immers ook landen die er financieel minder goed voor staan, zoals Spanje, dat haalt het gemiddelde wat naar beneden.
Juist daarom zijn de EU-leningen die de bank nu mag uitgeven interessant voor beleggers. Door het iets grotere risico kunnen ze toch een klein beetje rente ontvangen, terwijl ze er nog steeds op vertrouwen dat hun geld veilig is.
"Dit hier zijn de leningen die afgelopen week voor het eerst zijn uitgegeven", zegt Kostense, terwijl hij op een van zijn zes schermen wijst. "Er is 15 miljard opgehaald, en dat is tien keer overschreven." Investeerders waren dus bereid meer dan 150 miljard uit te lenen. "Het is gewild."
De eerste uitgifte: 'altijd een spelletje'
Een van de geldschieters is de Nederlandse pensioenbeheerder APG, die namens grote pensioenfondsen 700 miljard euro aan ingelegd geld belegt. "Elke keer als er iets voorbijkomt, overleggen we met onze experts of we deelnemen", vertelt Sandor Steverink, hoofd staatsobligaties bij APG.
Voor die afweging letten ze op een paar punten, zoals natuurlijk: hoeveel levert het op? "Deze eerste leningen moeten voor de EU een succes worden", legt Steverink uit. "De EU wil het geld hebben, en weet bovendien: we moeten in de toekomst ook geld ophalen." Die investeerders moet je niet afschrikken.
En dat levert bij de eerste uitgifte van leningen een voordeeltje op: iets hogere rente. "Wij noemen dat de new issue premie. Dat duurt meestal een paar uur: tussen het openen en het sluiten van het boek. Dat is altijd een spelletje." Zodra er genoeg investeerders willen inleggen, is het extraatje minder nodig.
Een ander belangrijk punt voor Steverink: waar gaat het geld naartoe? Dat is deels al bekend. Voor zowel de subsidies als de leningen die de EU uit het herstelfonds uitkeert, kunnen landen een plan indienen. Veel landen hebben dat al gedaan.
Als de plannen groen genoeg zijn, kan de EU de leningen die ze daarvoor afsluit bestempelen als 'groene obligatie'. Die zijn er nu nog niet. Dat is ook een reden dat APG voorlopig nog maar beperkt geld uitleent voor het herstelfonds. Steverink: "we houden ons kruit droog voor groene obligaties".
