#Testgate: Duitsland onderzoekt fraude door corona-testcentra 

• Judith van de Hulsbeek

  Correspondent Duitsland

De Duitse regering gaat de controle op de ruim 15.000 recent opgerichte corona-testcentra verscherpen. Die centra schoten in de afgelopen weken door heel het land als paddenstoelen uit de grond, omdat terras- en winkelbezoek weer mogelijk werd met een negatieve test. Na meerdere mediaberichten over fraude zwol de kritiek aan op het gebrek aan controle. In inmiddels vier deelstaten onderzoekt het Duitse OM of eigenaars van testcentra onterecht geld hebben geïnd.

De minister van Volksgezondheid Jens Spahn wil meer steekproeven en waarschuwt: "Mensen die de coronacrisis proberen te misbruiken voor eigen gewin, zullen daar niet mee wegkomen."

Aanvankelijk was er vooral lof voor de snelheid waarmee de testmaatschappij in Duitsland werd opgetuigd. De drempel voor een testvergunning is zo laag mogelijk gehouden. Een opleiding van een uurtje hoe de test af te nemen, een plattegrond van de zaak waarop aangegeven wordt waar de klant binnenkomt en waar die de zaak weer verlaat, meer is er niet voor nodig.

Testcentra ontstonden op de gekste plekken: in restaurants, leegstaande clubs, nagelstudio's, in de achterbak van een auto. Alleen in Berlijn al zijn er nu meer dan 1200. Handig, want zo hoef je nooit ver te lopen voor je benodigde negatief testresultaat. Voor burgers is een test gratis, testcentrum-uitbaters krijgen van de staat 18 euro per test.

Zo zien die testcentra er uit:

Maar uit onderzoek van onder meer de ARD blijkt nu dat enkele centra honderden klanten meer in rekening hebben gebracht, dan zij in werkelijkheid hebben geholpen. En dat het eigenaars bij deze fraude wel heel makkelijk is gemaakt. Die hoeven namelijk alleen het aantal geteste mensen door te geven aan de plaatselijke huisartsenvereniging en krijgen dan uitbetaald.

Dat gebeurt zonder bewijs dat er ook daadwerkelijk getest is. Ze hoeven niet eens de bonnetjes voor de gekochte sneltesten in te leveren. In Berlijn is zo al meer dan 26 miljoen euro uitgegeven.

Ook op het verschil in kwaliteit van de afgenomen tests is er kritiek. In sommige centra wordt de test wel erg snel en ondiep in de neus afgenomen. Soms komen de testresultaten al na een paar minuten binnen.

Op sociale media worden inmiddels veel grappen gemaakt over #Testgate:

Volgens het ministerie van Volksgezondheid zijn de huisartsenverenigingen er verantwoordelijk voor de controle op de aantallen en kwaliteit van de tests. Die verenigingen wijzen dat van de hand, en zeggen dat hen niet is gevraagd "de plausibiliteit van de aantallen" te controleren.

De kritiek richt zich inmiddels vooral op het ministerie van Volksgezondheid en minister Spahn. Oppositiepartij Die Linke noemt de organisatie "overhaast en chaotisch" en verwijt Spahn "slordige omgang met belastinggeld". Ook regeringspartij SPD eist dat Spahn ingrijpt en noemt het "onbegrijpelijk dat Spahn zulke hiaten voor bedriegers heeft opengelaten".

Spahn heeft vandaag aangekondigd de verordening aan te passen. Hij wil de controle door politie en handhavers aanscherpen, de Belastingdienst bij de controle betrekken én de vergoeding per test gaan verlagen naar 10 euro.