Minister laat deskundigen nog een keer kijken naar hervorming brandweer

Demissionair minister Grapperhaus laat nog een keer bekijken of het echt noodzakelijk is om de vrijwillige brandweer in Nederland minder taken te geven dan de beroepsbrandweer. Dat laatste zou moeten vanwege een Europese richtlijn, waarin staat dat gelijk werk gelijk betaald moet worden.

Grapperhaus zegde aan de Tweede Kamer toe dat twee deskundigen naar de brandweerhervorming gaan kijken. Ook gaat hij de komende tijd opnieuw in Brussel bepleiten dat het Nederlandse systeem uniek is, en in stand zou moeten blijven.

Om aan de Europese richtlijn te voldoen en tegelijkertijd de vrijwillige brandweer te behouden, diende Grapperhaus het plan in om een duidelijker onderscheid te maken tussen het professionele brandweerwerk en het vrijwillige. Vrijwilligers mogen dan geen grote complexe branden meer blussen en mogen nog maar één specialisme hebben, zoals beknelde mensen bevrijden of drenkelingen redden.

Kamer unaniem tegen

De Tweede Kamer toonde zich vanmiddag unaniem zeer boos over de plannen. De Kamerleden willen het liefst dat de situatie blijft zoals hij nu is: dat vrijwillige brandweerlieden dezelfde taken hebben als professionele. Als de hervorming doorgaat, dreigt er een leegloop onder vrijwilligers. Zo'n 15 procent wil er dan mee stoppen, met mogelijk alle gevolgen van dien voor de brandveiligheid.

"Die richtlijn is bedoeld om uitbuiting te voorkomen. Maar waar is hier sprake van uitbuiting?", vroeg PVV-Kamerlid Lillian Helder. "Wij willen geen eerste en tweederangs brandweermensen. De veiligheid staat op het spel", betoogde SP'er Michiel van Nispen. Ook de regeringspartijen vinden dat de Europese richtlijn verkeerd wordt geïnterpreteerd.

Lastig vraagstuk

Volgens minister Grapperhaus gaat het om een "heel lastig vraagstuk", waar al heel veel deskundigen naar hebben gekeken. Een deel van de Kamer vindt dat Nederland de richtlijn gewoon moet negeren, maar dat vindt de minister geen goed idee. "De kans is niet groot dat er een vrijwilliger een claim zal indienen. Maar als dat toch gebeurt moet iedere vrijwilliger betaald worden als een beroeps. Dat wordt een grote kostenpost."

De kwestie speelt al langer. Een denktank van het Veiligheidsberaad heeft ernaar gekeken en ook de landsadvocaat deed onderzoek. Steeds was de conclusie dat aan een hervorming niet te ontkomen valt. In antwoord op eerdere Kamervragen zei Grapperhaus ook steeds dat er geen uitzondering kon worden gemaakt voor de Nederlandse situatie.

Grapperhaus wil nu wel voorbereidingen treffen voor de eerste stap in de hervorming en brandweervrijwilligers niet langer verplichten om beschikbaar te zijn. De vrijwilligheid wordt daarmee extra benadrukt. "En dan gaan we bekijken of het daarbij kunnen laten", stelde hij voor. De twee deskundigen moeten samen met mensen uit de praktijk onderzoeken hoe het brandweersysteem er in de toekomst moet uitzien.