Heemskerk is als goede wijn: 'Hoe ouder, hoe beter'

Diep menselijk geluk ging zaterdagavond, in de catacomben van de Duna Arena in Boedapest, een paar tellen lang schuil achter een grote gele handdoek. Femke Heemskerk mocht op de Europese kampioenschappen op de 100 meter vrije slag dan zeven andere Europese topzwemsters de baas zijn geweest, de daaropvolgende strijd tegen de opkomende vreugdetranen kon ze met geen mogelijkheid winnen.

Eindelijk, zo snikte ze vanachter het stuk textiel, was het haar gegund op de langebaan tijdens een internationaal titeltoernooi het meest prestigieuze onderdeel op haar naam te schrijven. Het geheim achter haar winnende 53,05 op het koninginnennummer? "Vertrouwen in jezelf blijven houden, ook in donkere tijden."

Getouwtrek

Met die laatste woorden refereerde ze onder meer aan haar olympische kwalificatie op de 50 vrij, een gevecht dat ze vorige maand uitvocht met de jonge Valerie van Roon. Omdat Heemskerk in december een olympisch kwalificatiemoment miste als gevolg van een positief coronageval van haar echtgenoot Guido, dreigde de jongeling uit Amsterdam haar ticket voor Tokio op het kortste crawlnummer in te nemen.

Pas na veel getouwtrek kregen beiden vorige maand in Eindhoven de gelegenheid in een gevecht van vrouw tegen vrouw te strijden om het startbewijs. Het was de door de wol geverfde Heemskerk die in Eindhoven alsnog aan het langste eind trok.

"Zoiets gaat je niet in je koude kleren zitten", verduidelijkte Heemskerk. "Ik heb geleerd dat je te allen tijde voor jezelf moet opkomen. Gelukkig heb ik deze week laten zien dat ik het ook in mijn eentje kan."

Waar Kromowidjojo op de 100 vrij teleurstelde met haar 53,44, slechts goed voor de vierde plaats, vielen voor de 33-jarige Heemskerk op haar zevende EK de puzzelstukjes eindelijk in elkaar. Eindelijk behield ze ook in de strijd om de medailles de ontspanning, waar ze eerder vaker dan haar lief was van zichzelf verloor.

Ze was op het Europese podium vaak goed, maar nimmer goed genoeg om op de hoog aangeschreven 100 vrij de hoogste trede van het ereschavot te betreden.

Debuut

Heemskerk maakte in 2006 haar Europese debuut, in het oude bad van Boedapest. Twee jaar later boekte ze in Eindhoven haar eerste succes. Het goud dat ze als estafettezwemster op de 4x100 vrij uit het water van het Pieter van den Hoogenband Zwemstadion viste, was de opmaat voor de olympische titel op hetzelfde aflossingsnummer tijdens de Olympische Spelen van Peking.

In 2010 was Boedapest het decor van de EK waar ze haar eerste succesje op de 100 vrij boekte door in de finale als derde aan te tikken. Vier jaar later, in Berlijn, was het zilver voor haar gereserveerd op de twee banen crawl. Londen 2016 resulteerde opnieuw in bronzen plak, waar tijdens Glasgow 2018 wederom zilver haar deel werd.

Boedapest 2021 bleek de ommekeer in haar carrière. De hele week gaf Heemskerk er aan de boorden van de Donau al blijk van in grootse vorm te verkeren. Ze leverde uitstekende races af op met name twee estafettenummers. Als slotzwemster op zowel de 4x100 vrij als de 4x100 wissel gemengd had ze een groot aandeel in de twee zilveren medailles die Nederland op die nummers in de wacht sleepte. Ze klokte in beide finales met vliegende start respectievelijk 51,99 en 51,87. Die laatste tijd was tot op dat moment de snelste split die ze in haar loopbaan zwom.

Heemskerk bewaarde het evenwel het mooiste voor de voorlaatste dag. Na haar gouden race op het meest prestigieuze nummer liet ze er op de afsluitende 4x100 vrij gemengd geen twijfel over bestaan wie deze week in Hongarije de koningin van de vrije slag is.

Verwoestende uithaal

Vijf kwartier na haar finale op de 100 vrij haalde ze op adrenaline nog één keer verwoestend uit. Als slotzwemster doorbrak ze nog maar eens een barrière door 51,73 te klokken, sneller dan ze op een aflossingsnummer ooit door het water was gegaan. Het was de pijler onder de zilveren medaille die ze na afloop van het niet-olympische nummer samen met Stan Pijnenburg, Jesse Puts en 'Kromo' mocht ophalen. Met 3.22,26 kwam het kwartet net tekort om Groot-Brittannië (3.22,07) voor te blijven.

Misschien, zo lachte Heemskerk, is ze inderdaad als een goede wijn, zoals haar de laatste tijd wel eens wordt voorgehouden. "Hoe ouder, hoe beter."