Werknemers krijgen hun berg vakantie-uren moeilijk op

Even een weekje vrij nemen in het vroege voorjaar deden veel Nederlandse werknemers dit jaar niet. Uit cijfers van vier urenregistratiebedrijven blijkt dat personeel in de eerste vier maanden van het jaar 15 tot wel 50 procent minder vakantie-uren heeft opgenomen dan voor de coronacrisis.

Werknemers hebben vanwege de coronacrisis gewacht met het opnemen van vakantie. Daardoor stapelden de beschikbare vakantie-uren zich op en dat leidt bijvoorbeeld in de horeca tot conflicten. Werkgevers wijzen sommige verzoeken voor verlof deze zomer af, omdat mensen hard nodig zijn als er weer geld kan worden verdiend.

"Met de personeelstekorten die er nu zijn, kunnen bedrijven niet heel veel mensen tegelijk missen deze zomer. Je moet ook kijken naar de bijzondere situatie waarin we met z'n allen hebben geleefd het afgelopen jaar", zegt Robèr Willemsen van Koninklijke Horeca Nederland. Hij verwijst naar de periode van ruim een half jaar waarin de horeca gesloten was vanwege de coronabeperkingen.

Begrip voor werkgever

Willemsen vindt dat iemand van wie de vakantie wordt afgewezen, ook aan de positie van de werkgever denken. "Die heeft de afgelopen maanden van alles gedaan om mensen in dienst te houden, heeft met eigen geld een deel van het salaris doorbetaald. Heb als werknemer begrip voor de werkgever en kijk samen of je eruit kan komen."

Vakbond FNV vindt juist dat werkgevers rekening moeten houden met vakantiewensen. "Het is niet zo dat werknemers in de horeca de afgelopen maanden lui op de bank hebben gezeten", zegt Edwin Vlek van FNV Horeca. "Ze moesten bijvoorbeeld helpen bij onderhoud of bij bezorgdiensten. Bovendien is niet werken in een lockdown iets heel anders dan een vakantie waarbij je echt kunt ontspannen."

Rechten werknemers

Volgens Pascal Besselink, arbeidsjurist bij DAS, is de werknemer leidend bij vakantieverzoeken. "De aanvraag is op verzoek en conform de wensen van de werknemer. Een vakantieaanvraag mag alleen worden afgewezen vanwege gewichtige redenen, bijvoorbeeld als afwezigheid tot grote organisatorische problemen leidt of dat de productie in gevaar komt." De lat ligt daarbij hoog. "In een normale situatie is het niet voldoende om als bedrijf te zeggen dat er handjes nodig zijn."

Besselink merkt dat relatief veel werknemers wettelijke vakantie-uren van vorig jaar overhebben. Die dreigen op 1 juli te vervallen, maar een werkgever mag die niet zomaar schrappen. "De werkgever is verplicht werknemers er tijdig op te wijzen dat ze die uren nog moeten opnemen. Dat moet schriftelijk. En medewerkers moeten ook de mogelijkheid krijgen om die uren daadwerkelijk voor 1 juli op te nemen."

Vrijwillig inleveren

Horeca-ondernemer Robèr Willemsen heeft in zijn eigen horecazaken met het personeel afspraken gemaakt over het inleveren van vakantiedagen. "We hebben over de periode dat we dicht waren afgesproken dat ze geen vakantiedagen zouden opbouwen. Daardoor is er nu geen stuwmeer aan vakantiedagen."

"Er zijn enkele die gezegd hebben, dat kan ik niet lijden. Dan doen we het uiteraard niet. Maar de overgrote meerderheid heeft gezegd een offer te willen brengen in deze zware tijden."