Coronaramp in Nepal: 'Mijn vader stierf terwijl wij een IC-bed zochten'
De coronacrisis in Nepal heeft dramatische vormen aangenomen. Verhoudingsgewijs zijn er nu meer besmettingen dan in het zwaar getroffen buurland India. Dagelijks overlijden honderden mensen in het ziekenhuis, op de stoep ervoor of thuis omdat de zorg overbelast is.
Volgens de overheidsstatistieken waren er de afgelopen 24 uur 8520 besmettingen en 203 doden gemeld. Zo'n veertig procent van alle afgenomen testen was positief. Maar die cijfers zijn slechts het topje van de ijsberg, vertelt de Nepalese epidemioloog Lhamo Y Sherpa aan de telefoon tegen de NOS.
"Zo'n 45 procent van alle testcentra staat in de Kathmandu Vallei, waar slechts 2 van de 29 miljoen inwoners wonen. Uit de provincies die aan India grenzen is er amper data en dat is een gigantisch probleem. Als het zo doorgaat ontstaat er straks misschien wel een Nepalese covid-19-variant."
Ik had graag iemand erbij gehad om vast te houden terwijl ik mijn vaders lichaam zag branden.
Nepal deelt een grens van zo'n 1700 kilometer met India. Het weekgemiddelde qua besmettingen lag een maand op enkele honderden - tegenover bijna 9000 nu. De intensiteit van de tweede golf wordt gezien als een direct gevolg van de recente besmettingsgolf bij de grote zuiderbuur.
Nepal is armer dan India en kampt met een nijpend tekort aan zuurstofflessen, beademingsapparatuur en ziekenhuisbedden. Er zijn er momenteel naar schatting maar 8000. De regering van Nepal schat dat er nu 15.000 zuurstofflessen en op termijn 50.000 nodig zijn om alle patiënten te helpen.
Geen bed vrij
De 21-jarige Nabin Lamichhane verloor onlangs zijn 42-jarige vader aan covid-19. "Hij werd opeens heel erg ziek. We kregen te horen dat hij gelijk naar de intensive care moest om te overleven", vertelt hij via WhatsApp. Zijn vader werd opgenomen in het Bhaktapur Hospital, maar er was alleen plek op de verpleegafdeling.
"Ik heb met elk ziekenhuis gebeld, maar alle IC-bedden waren bezet", zegt Lamichhane. In het ziekenhuis van Bhaktapur was er ook geen zuurstof beschikbaar om zijn vader te beademen. Via het Rode Kruis kon hij er toch aan komen. "Maar na zes dagen zoeken is onze vader overleden."
Het hele gezin is besmet geraakt: zijn broertje, moeder en oma wonen allemaal in hetzelfde huis. "We hebben amper symptomen en voelen ons goed. Maar god weet wat er nog gaat komen. Zo veel meer mensen sterven net als mijn vader vanwege een gebrek aan IC-bedden en zuurstof."
Hier zie je hoe coronapatiënten verzorgd worden in een zogenoemd isolatiecentrum in de openlucht:
De regering van premier Khadga Prasad Oli ligt zwaar onder vuur vanwege de aanpak van de coronacrisis. Voor het begin van de pandemie had het land naar schatting 600 beademingsapparaten en 18.000 dokters voor de hele bevolking.
Volgens epidemioloog Sherpa heeft de overheid sindsdien amper actie ondernomen om de zorg voor te bereiden. "In april vorig jaar zei Oli nog live op tv dat heet water drinken covid kan voorkomen. Erger kan niet als premier."
'Alleen voor de rijken'
De pandemie maakt volgens Sherpa pijnlijk duidelijk dat in Nepal alleen de rijken toegang hebben tot goede zorg. "Als mensen met connecties in de politiek of zakenwereld bellen, is er opeens wel plek op de intensive care. Politici doen daar niets tegen en dat is frustrerend."
Crematoria kunnen de toestroom van lijken amper aan. De grootste van het land bij tempelcomplex Pashupati draait dag en nacht door. In een nacht werden er 110 lichamen gecremeerd, meldt de Indiase nieuwssite The Wire. De elektrische crematiemachine raakte overbelast, waardoor de meeste lichamen nu op houtstapels worden verbrand.
Het verbranden van lijken op deze manier is een religieuze traditie voor hindoes, die de meerderheid vormen in het land. Ook de 21-jarige Lamichhane heeft het lichaam van zijn overleden vader naar Pashupati gebracht. Maar het ambulancepersoneel en zijn oom mochten hem alleen helpen tot aan de poort.
"Omdat er zo veel mensen overlijden, was het lastig om een plek te regelen. Vanwege de coronaregels was ik alleen bij de crematie. Ik had zo graag iemand erbij gehad om me vast te houden terwijl ik mijn vaders lichaam zag branden."