VVD en D66 willen snel verder met informateur Hamer
VVD en D66 willen haast maken met de voortgang van de kabinetsformatie. Tijdens het debat over het eindverslag van informateur Tjeenk Willink hebben de twee partijen een voorstel gedaan om SER-voorzitter Mariëtte Hamer te benoemen tot de nieuwe informateur. Ze moet uiterlijk 6 juni klaar zijn met haar werkzaamheden.
De naam van Hamer was gisteren al uitgelekt en dat leidde tot verontwaardiging bij verschillende partijen in de Kamer. PVV-leider Wilders sprak van een farce en een poppenkast. "Alles is al bekokstoofd, we kunnen net zo goed naar huis", zei hij. JA21, SP en Partij voor de Dieren protesteerden ook.
Maar volgens VVD-fractievoorzitter Rutte is er niet bijzonders aan de hand. "Dit doen we al sinds we in 2012 de Koning uit de formatie haalden. Sinds die tijd doen we dit als Kamer zelf en natuurlijk wordt er dan onderling overlegd over een volgende stap."
Grote uitdagingen
Volgens D66-leider Kaag, die het voorstel mede namens Rutte indiende, is het noodzakelijk dat er snel verder gesproken wordt over de vorming van een nieuw kabinet, gezien de grote uitdagingen waar we voor staan. Als voorbeelden noemde ze de coronacrisis en de klimaatproblemen. "Er is alle reden om snel verder te gaan." Later vandaag moet blijken of andere partijen zich daarbij willen aansluiten.
Hamer moet vanuit de inhoud gaan werken aan een nieuw kabinet, staat in de motie van de twee partijen. Ze moet overeenstemming zoeken over de problemen in economie en samenleving die aangepakt moeten worden. Daarna moet bepaald worden welke partijen een regeerakkoord op hoofdlijnen moeten gaan schrijven.
Partijen als de PVV en SP waren verbaasd dat juist Kaag deze motie met Rutte indiende, terwijl ze vorige maand nog een motie van afkeuring indiende tegen Rutte vanwege zijn optreden in de affaire Omtzigt. Maar volgens Kaag telt de verantwoordelijkheid die ze voelt voor het aanpakken van de problemen zwaar.
Ze heeft zelf PvdA'er Hamer aangedragen als nieuwe informateur. Naar eigen zeggen niet om voor te sorteren op een kabinet met de PvdA, maar vanwege haar rol vanuit de Sociaal-Economische Raad.
Kabinetsvergaderingen tot in de nacht
VVD'er Rutte stond meer dan twee uur achter het spreekgestoelte, omdat veel partijen vragen hadden over zijn ideeën over een nieuwe bestuurscultuur, zoals hij die maandag ontvouwde bij Nieuwsuur. Rutte zei in het debat te streven naar een "fundamentele reset" van de verhoudingen tussen het kabinet en de Kamer en tussen de burger en de overheid.
Bekijk hier wat Rutte bedoelt met een dun regeerakkoord, wat Simons vindt van pettenwisselingen, wie volgens Azarkan bij wie op schoot zit en wat volgens Wilders allang is bekokstoofd:
Hij erkende dat hij door zijn optreden de afgelopen jaren niet altijd heeft bijgedragen aan een levendig politiek debat. Er werd te veel voorgekookt in de coalitie en dat moet wat hem betreft in een volgend kabinet veranderen. Dat betekent dat er in de vrijdagse ministerraad veel fundamenteler gedebatteerd moet gaan worden.
"We gaan dan een beetje terug naar de tijden van het kabinet Den Uyl, met kabinetsvergaderingen tot diep in de nacht", zei Rutte. "Geen gesprek met de minister-president meer in EenVandaag, je mag blij zijn als we Nieuwsuur halen."
Rutte denkt wel hulp nodig te hebben bij aspecten van die nieuwe bestuurscultuur. Het zal tot heftigere debatten leiden tussen coalitiepartijen, terwijl hij van nature juist de neiging heeft om conflicten klein te houden en graag de sfeer goed wil houden. "Dat weet ik van mezelf", zei hij.
Nu hij zijn ideeën voor een nieuwe bestuurscultuur heeft gepresenteerd, hoopt Rutte ook op reflectie bij de andere fractievoorzitters. "Ik heb nu een aanzet gegeven. Kom uit uw rol als commentator en kom zelf ook met ideeën."
