Einde voor AstraZeneca in Nederland in zicht, verwacht RIVM
De miljoenen doses van het AstraZeneca-vaccin die Nederland heeft besteld, zullen al snel niet meer worden gebruikt. Dat verwacht Jaap van Delden, de vaccinatiecoördinator van het RIVM. In een gesprek met het AD zegt hij dat de miljoenen doses van het middel die na half mei worden geleverd, hoogstwaarschijnlijk niet meer te hoeven worden gebruikt.
Van Delden verwacht dat er tegen die tijd voldoende doses van andere vaccins voor handen zijn. AstraZeneca wordt vanwege een zeer zeldzame, maar ernstige trombosebijwerking alleen nog toegediend aan mensen tussen de 60 en 64 jaar. Zodra zij hun tweede vaccinatie hebben ontvangen, is het middel van het Brits-Zweedse vaccin waarschijnlijk overbodig.
Nederland heeft zo'n 11,7 miljoen doses van AstraZeneca besteld, meer dan van de andere vaccins. Maar het overgrote deel daarvan - zo'n 10 miljoen doses - wordt naar verwachting pas in het derde en vierde kwartaal van dit jaar geleverd.
Tegen die tijd denkt het ministerie van Volksgezondheid ook miljoenen doses van de andere vaccins te hebben gekregen. Nederlanders geboren na 1960 worden volgens het vaccinatieschema dan ook alleen nog met BioNTech/Pfizer, Moderna of Janssen geprikt.
Meer ingekocht met oog op uitval
Een groot deel van de bestelde AstraZeneca-vaccins zal daardoor vermoedelijk op de plank blijven liggen. Die overgebleven vaccins worden gedeeltelijk bewaard en gedeeltelijk uitgedeeld aan minder welvarende landen, denkt Van Delden. Dat zou kunnen via het Covax-programma van onder meer de gezondheidsorganisatie WHO.
Overigens is het niet meteen gezegd dat er miljoen doses overblijven; bij AstraZeneca is de levering tot dusver bijzonder onzeker.
Volgens Van Delden zijn er bewust meer doses ingekocht dan nodig, met het oog op mogelijke uitval van bepaalde vaccins. Dat is al gedeeltelijk aan de hand met AstraZeneca. Als gevolg van zeldzame trombosebijwerkingen kampt het vaccin met een imagoprobleem. Aan mensen onder de 60 jaar wordt de AstraZeneca-prik als gevolg van die bijwerkingen inmiddels niet meer gegeven.
Veel 60 tot 64-jarigen die wel in aanmerking komen voor een prik met AstraZeneca, melden zich niet bij de huisarts. Zij kunnen op dit moment nog geen ander vaccin krijgen. Volgens Van Delden kan dat later dit jaar veranderen. "Het kan straks zo zijn dat je je nog eens op één bepaalde groep richt, om daar de vaccinatiegraad te verhogen. Bij die groepen zou je veegrondes kunnen houden, waarbij je iedereen die niet gevaccineerd is nog een keertje langsgaat", stelt hij daarover.
Exacte aantal gezette prikken niet bekend
Volgens het coronadashboard van de Rijksoverheid zijn er inmiddels bijna 5 miljoen prikken uitgedeeld, maar dat aantal berust op een schatting. Hoeveel prikken er exact zijn gezet, kan Van Delden niet zeggen. Dat komt doordat de registratie van de vaccinatie bij huisartsen en in zorginstellingen momenteel achterloopt. "Er zit gewoon marge in dat getal, dat zou ik zelf natuurlijk ook liever anders zien."
