Tweede Kamer wil 'sociale' voorzitter met oog voor dualisme en kleine partijen

De Tweede Kamer gaat binnenkort een nieuwe voorzitter kiezen. Nu is dat PvdA-Kamerlid Khadija Arib, maar volgens de regels moet na Tweede Kamerverkiezingen opnieuw een voorzitter gekozen worden. Binnenkort komt de vacature open te staan.

De net geïnstalleerde Kamerleden stellen de profielschets vast voor deze prestigieuze functie. In dit document staat een uitgebreide beschrijving van de benodigde kwaliteiten van de voorzitter. Een voorzitter moet beschikken over 'gedegen parlementaire ervaring' en 'inzicht in de staatsrechtelijke verhoudingen'. Want er is nogal wat nodig om een debat met zeventien partijen in goede banen te leiden.

Maar er wordt meer gevraagd. De voorzitter moet leiding kunnen geven 'met begrip voor de mogelijkheden van het ambtelijk apparaat'. En qua persoonlijke eigenschappen wordt verwacht dat een Kamervoorzitter beschikt over gezag, een groot draagvlak, sociale en contactuele vaardigheden en vernieuwingsgezindheid.

Tegenmacht

De profielschets wordt wel aangepast, op verzoek van het overgrote deel van de Tweede Kamer. Er komt ook in te staan dat de voorzitter het dualisme tussen de Tweede Kamer en het kabinet moet bevorderen. Daarmee wordt de taakverdeling bedoeld tussen het kabinet en de Kamer: de regering regeert, het parlement controleert.

De kleinere partijen moeten ook goed mee kunnen doen, benadrukt initiatiefnemer SP-Kamerlid Leijten. CDA-Kamerlid Kuik: "Tegenover macht moet tegenmacht staan." Van der Lee van GroenLinks merkt nog op: "We moeten ons niet gek laten maken."

Het staat alle Kamerleden vrij om op de baan te solliciteren. Arib doet het nu ruim vijf jaar en heeft in november vorig jaar gezegd dat ze graag door wil. "Continuïteit, stabiliteit en ervaring is belangrijk in de Kamer en zeker voor het Kamervoorzitterschap", zei Arib in een interview met De Telegraaf.

Zwijgen

Maar komen er ook kandidaten van andere partijen? Uit een rondgang langs de partijen blijkt dat partijen van mogelijke kandidaten daar liever over zwijgen. Genoemd worden VVD-Kamerlid Ockje Tellegen en de D66-Kamerleden Vera Bergkamp en Paul van Meenen. PVV-leider Wilders vindt zijn partijgenoot Martin Bosma een goede kandidaat.

De komende dagen hebben de kandidaten tijd om hun brieven te schrijven. In de planning staat dat de nieuwe voorzitter volgende week wordt gekozen in de plenaire zaal. Alle kandidaten kunnen dan een voordracht houden, waarna de anonieme stemming begint.