China en Rusland halen uit naar Westen, 'relatie EU-Moskou is vernietigd'
De ministers van Buitenlandse Zaken van China en Rusland hebben op een gezamenlijke top hard uitgehaald naar het Westen. Volgens de twee landen proberen de Verenigde Staten de internationale wereldorde te vernietigen, onder meer door "onacceptabele sancties" en verdachtmakingen richting Moskou en Peking.
Gisteren stelde de Europese Unie voor het eerst sinds 1989 sancties in tegen Chinese functionarissen, vanwege het schenden van de mensenrechten van de Oeigoerse moslimminderheid. Het Verenigd Koninkrijk, Canada en de VS sloten zich daarbij aan. China sloeg daarna terug en plaatste een aantal Europeanen, onder wie D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma, op een sanctielijst.
Op dezelfde dag legde de EU sancties op aan twee Russische bestuurders in Tsjetsjenië vanwege de vervolging van lhbti'ers. Vorige maand werden een aantal hooggeplaatste Russische ambtenaren op een sanctielijst geplaatst in reactie op het vastzetten van Kremlincriticus Navalny.
Daarmee heeft Brussel alle bilaterale betrekkingen met Moskou eenzijdig verbroken, zegt de Russische minister Lavrov van Buitenlandse Zaken. "We hebben geen relatie met de EU meer", aldus de minister, die daarbij opmerkt wel met nationale overheden in Europa te blijven overleggen.
De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang liet zich in minder scherpe bewoordingen uit. Bij aanvang van de ontmoeting met Lavrov zei hij de westerse sancties en "inmenging in binnenlandse kwesties" te veroordelen. Daarnaast riep hij samen met Lavrov de Amerikanen op met Iran om tafel te gaan voor een nieuw nucleair akkoord. De nieuwe Amerikaanse president Biden staat daarvoor open, maar heeft nog geen concrete stappen richting Teheran gezet.
'Vaccindiplomatie is geen opportunisme'
China en Rusland zeggen nauwer te gaan samenwerken op het gebied van klimaatverandering en de bestrijding van de coronapandemie. De twee landen hopen dat hun eigen vaccins, het Russische Spoetnik en het Chinese CoronaVac, de wereldwijde uitbraak van het coronavirus op korte termijn de wereld uit kunnen helpen.
Met name Spoetnik gaat snel de wereld over: inmiddels hebben 55 landen het middel goedgekeurd. Het Europees Geneesmiddelenbureau EMA is onlangs begonnen met de beoordeling van het vaccin, maar Eurocommissaris Breton zei dit weekend dat de EU het middel "absoluut niet nodig" heeft, omdat er al voldoende vaccindoses van andere farmaceuten zouden zijn besteld.
Die uitspraak heeft tot woede geleid bij de producent van Spoetnik, die Breton "bevooroordeeld" heeft genoemd. "Als dit de officiële positie van de EU is, dan kunnen we beter stoppen met de EMA-goedkeuring en ons richten op het redden van levens in andere landen", twitterde de fabrikant. De Russische president Poetin verdenkt Breton ervan de belangen van farmaceutische industrie boven die van Europese burgers te stellen.
Volgens Lavrov proberen westerse landen Rusland en China weg te zetten als opportunisten, omdat de landen met vaccindiplomatie macht in andere landen zou willen kopen.
In deze video leggen onze correspondenten uit hoe dat werkt:
De Chinees-Russische uitlatingen komen twee dagen voor een virtuele EU-top, waar onder meer de betrekkingen met Rusland en de coronabestrijding op de agenda staat.