Tijdelijk ander werk door corona: 'Mensen zijn het stilzitten beu'
Als stewardess tijdelijk aan de slag in een callcenter of een croupier die haar dagen tijdelijk vult als vrijwilliger in een verzorgingstehuis: zo'n 800.000 Nederlanders krijgen hun loon doorbetaald dankzij de NOW, terwijl hun bedrijf of sector (deels) stilligt. Maar dat betekent niet dat zij hun dagen slijten op de bank.
Want hoe aantrekkelijk het mogelijk ook klinkt: minder werken en tóch betaald krijgen, dat vindt niet elke werknemer fijn. Sterker nog: hoe langer de lockdown duurt en de verschillende sectoren (deels) op slot zitten, hoe meer interesse werknemers en werkgevers hebben om tijdelijk ergens anders de handen uit de mouwen te steken.
"De interesse in het in- en uitlenen van werknemers neemt toe onder werkgevers", zegt Rob Witjes, arbeidsmarktdeskundige bij het UWV. "Mensen zijn het inmiddels beu om stil te zitten. Het is dan wel rustig in de horeca, maar in andere sectoren komen ze juist handen tekort. Dan is zo'n uitleen een goed idee."
Croupier Angelina van Sas en stewardess Dino Brunst worden allebei doorbetaald, maar hun echte werk ligt stil:
De 'collegiale in- en uitleen van personeel' zoals het ruilen van personeel officieel heet, wordt meestal onderling geregeld tussen werkgevers, zegt Witjes. Hij moedigt de gang van zaken aan. "Als het netjes gebeurt natuurlijk, zo mag de werknemer niets worden verplicht."
De meest voorkomende in- en uitleen gebeurt niet in dezelfde sector, zegt Witjes. Volgens hem moet worden gedacht aan een ruil op basis van competenties van de werknemer, en de behoeften van het andere bedrijf. "Zo zal een stewardess die momenteel minder vliegt, niet opeens tijdelijk IC-verpleegkundige worden."
Het gaat dus vaak om redelijk makkelijke transities waarbij hooguit een training is vereist, zegt de deskundige. "Zo kun je als horecamedewerker misschien uit de voeten in een klantcontactcenter, en kan je je voorstellen dat iemand met ervaring in de bagageafhandeling aan de slag kan in een distributiecentrum."
Nieuwe kanten van jezelf
Het kan ook helpen in je gevoel van onzekerheid over je 'oude' baan: want hoewel de werkloosheid in februari lager was dan in de zomer van 2020, verwachten economen later dit jaar nog altijd een stijging. "Door jezelf uit te lenen als werknemer blijf je actief en doe je nieuwe vaardigheden op. Wie weet ontdek je wel nieuwe kanten van jezelf: het kan inspireren tot nieuwe dingen", aldus Witjes.
Sociaal psycholoog en arbeidscoach Nienke Thurlings begeleidt cliënten die door de coronacrisis (tijdelijk) geen baan meer hebben, of door de stilte zijn gaan nadenken over wat voor werk ze anders of liever zouden willen doen. Zij beaamt dat mensen het vaak als een schok ervaren als zij een baan krijgen of verliezen zonder daar zelf voor te kiezen.
Veerkracht weer terugkrijgen
Pak je iets nieuws op, zoals een baan, een studie of vrijwilligerswerk, dan is het volgens Thurlings mogelijk om te kijken naar welke competenties je hierin kunt ontwikkelen. "Ik geloof sterk dat je uit elke baan iets kan halen. En haal je het grote plezier niet uit je baan, kijk dan naar andere dingen om een leuk leven te creëren. Deze crisis kan ook een moment zijn om je af te vragen wat je leven of werk waardevol maakt. Misschien kan je er niet direct iets mee, maar wat daaruit komt, kan een stip op de horizon zijn."
Tegelijkertijd ligt er volgens Thurlings een taak voor de hele maatschappij als het gaat om situaties zoals baanverlies. Ze wijst hierin op de rol van de overheid.
"Of dat nu gaat om een ondernemer die haar kledingzaak ziet omvallen, of het verlies van een baan als werknemer: dat zijn hele stressvolle gebeurtenissen. Dat mensen nu in zwaar weer zitten moeten wij met zijn allen beseffen. Dat gaat verder dan financiële stress, mensen hebben ook het gevoel dat er een streep door hun dromen wordt gezet. Met de juiste begeleiding kunnen zij hun veerkracht weer terugkrijgen."