Grote Europese landen stoppen voorlopig met AstraZeneca

Ook Frankrijk, Italië, Spanje en Duitsland hebben besloten de inentingen met het AstraZeneca-vaccin voorlopig te staken, tot er nader onderzoek is gedaan naar mogelijk schadelijke bijwerkingen.

De Franse president Macron lichtte toe dat hij wil wachten op het oordeel van het Europese Geneesmiddelenbureau EMA over de veiligheid van het vaccin. Ook de Italiaanse gezondheidsautoriteiten willen dat besluit afwachten. Spanje stopt in elk geval de komende twee weken met prikken.

België gaat vooralsnog door met de geplande vaccinatiecampagne, dus mét het AstraZeneca-vaccin. Pierre van Damme, van de Hoge Gezondheidsraad zegt tegen de VRT dat "de voordelen opwegen tegen de theoretische nadelen" van de inzet van het vaccin.

Het EMA schrijft dat het waarschijnlijk donderdag met meer duidelijkheid komt. Tot die tijd doet het PRAC, het veiligheidscomité van het EMA, verder onderzoek naar de meldingen. Daarvoor wordt samengewerkt met onder meer AstraZeneca en bloedexperts. Ook is er overleg met de Britse gezondheidsdienst, die al 11 miljoen doses van het vaccin heeft toegediend.

Het Duitse ministerie van Volksgezondheid nam het besluit tot opschorting op advies van een toonaangevend onderzoeksinstituut. Eerder op de dag liet Duitsland nog weten dat het niet van plan was het voorbeeld van Nederland, Denemarken en andere landen te volgen en gewoon zou doorgaan met het prikken met AstraZeneca. Maar vanuit de politiek bleven er vragen komen over de veiligheid van de entstof.

Ook Indonesië maakte vandaag bekend voorlopig af te zien van inentingen met AstraZeneca.

Stollingsproblemen na prik

Een week geleden legde Oostenrijk als eerste land een verband tussen het AstraZeneca-vaccin en stollingsstoornissen die na de prik waren opgetreden. Een partij vaccins werd in beslag genomen nadat bij twee vrouwen na de inentingen bloedproppen waren vastgesteld. Een van hen overleed aan de gevolgen ervan. Twee dagen later concludeerde het geneesmiddelenbureau EMA dat er geen verband was aan te wijzen tussen de inenting en de bloedstolling.

Afgelopen donderdag besloot Denemarken het AstraZeneca-vaccin twee weken in de ban te doen, eveneens na ernstige tromboseklachten bij gevaccineerden. Diezelfde dag namen onder andere IJsland en de Baltische staten hetzelfde besluit. Overal werd benadrukt dat er geen aantoonbaar verband is tussen de prik en de klachten. In Nederland zag men onvoldoende aanleiding om maatregelen te nemen.

Nieuwe informatie baarde CBG zorg

Afgelopen weekeinde kreeg het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) nieuwe informatie uit Denemarken en Noorwegen binnen over een complexe vorm van stolling gecombineerd met een daling van het bloedplaatjesniveau, wat leidt tot bloedinkjes.

Het CBG vond dit verschijnsel voldoende aanleiding om het ministerie te adviseren een pauze in het inenten in te lassen. Dit advies nam demissionair minister De Jonge over, maakte hij gisteravond bekend. 43.000 prikafspraken moesten worden afgezegd. De gevaarlijke combinatie van klachten heeft zich in Nederland tot dusver niet voorgedaan, zegt het bijwerkingencentrum Lareb.

Verbazing bij EMA-veiligheidscomité

De voorzitter van het PRAC van het EMA reageerde vanochtend verbaasd op de voorzorgsmaatregel van Nederland en alle voorgangers. Afgelopen donderdag waren er al problemen bekend met stolling en bloedplaatjes. Het PRAC zag geen aanleiding om het eerdere standpunt - AstraZeneca is veilig, er is geen aanwijsbaar verband tussen de prik en de trombose - te veranderen. Het PRAC was ook verwonderd over de veranderde opstelling van het CBG, maar zet het eigen onderzoek naar de bijwerkingen voort.

De Wereldgezondheidsorganisatie WHO dringt er bij landen wereldwijd op aan om geen pauzes in te lassen maar de vaccinatiecampagne op volle kracht voort te zetten. "Tot dusver zijn er geen aanwijzingen dat de gezondheidsproblemen het gevolg zijn van het vaccin. Het is daarom van belang dat de inentingscampagne overal doorgaat zodat we levens kunnen redden en de pandemie een halt kunnen toeroepen", zei een woordvoerder vandaag.

Dit zei minister De Jonge vanochtend over het vaccin: