Weltmeister-Jogi veranderde Duits elftal: 'Geen buffelaars, maar Götze'
Hij zal de rest van zijn leven liefkozend 'Weltmeister-Jogi' worden genoemd. De aankondiging van het vertrek van Joachim Löw als bondscoach doet veel in ons buurland. "Heel Duitsland staat op zijn kop", weet Youri Mulder, oud-spits van Schalke 04 en volger van het Duitse voetbal.
Het nieuws kwam dan ook als een verrassing. Eind vorig jaar, kort na de 6-0 nederlaag tegen Spanje in de Nations League, luidde de conclusie na een uitgebreide evaluatie bij de bond dat Löw door zou gaan. Hoewel zijn contract doorloopt tot en met het WK van 2022, stopt hij na het EK van komende zomer.
"Misschien willen ze hem op deze manier door de voordeur laten vertrekken", zegt Mulder. Want de laatste jaren was er na wat mindere resultaten nogal wat kritiek op Löw. Maar het vijftien jaar durende tijdperk zal toch vooral worden gezien als bijzonder succesvol.
De kentering
"Toen hij samen met Jürgen Klinsmann in 2004 bij de bond kwam, is er begonnen met een Umbruch, een kentering. In 2002 had Duitsland weliswaar de WK-finale gehaald, maar was het voetbal dramatisch. Toen was de opinie: we moeten het anders gaan doen", vertelt Mulder.
"De Duitsers zijn veel meer op techniek gaan trainen, zijn aanvallender gaan denken. Simpel gezegd: Löw koos niet langer meer voor buffelaars zoals Jens Jeremies, maar voor technische spelers zoals Mario Götze. Onder zijn leiding is Duitsland attractief gaan voetballen. Dat was daarvoor nooit zo."
In 2018 maakte de NOS een vierdelige serie De Staat van Oranje, met in de eerste aflevering aandacht voor de Duitse voetbalrevolutie.
Bij die kentering in de Duitse opleiding was ook de Nederlander Marcel Lucassen betrokken. Tussen 2008 en 2015 schaafde hij aan de speelstijl van de nationale jeugdteams. Oud-speler Matthias Sammer was destijds technisch directeur bij de Duitse bond en hengelde Lucassen binnen. "Sammer vertelde mij dat ze wel wisten hoe ze moesten verdedigen of hoe ze conditie moesten opbouwen, maar niet hoe ze moesten voetballen."
In zijn functie leerde Lucassen ook Löw kennen. "Een echte teamspeler", noemt hij hem. "Een rustig en integer persoon, die nooit slecht praat over anderen. Hij houdt alle onrust binnenskamers en praat dingen op een volwassen manier uit."
"Löw wil zijn visie overbrengen naar zijn spelers, maar luistert ook naar wat anderen zeggen. Hij heeft ook steeds een goede staf om zich heen weten te verzamelen en raakt nooit in paniek", aldus Lucassen.
Kritiek weggespoeld met wereldtitel
Volgens Mulder maakt dat Löw ook zo goed. "Ondanks mindere resultaten en een enorme druk blijft hij vasthouden aan wat hij zich heeft voorgenomen." De oud-international geeft een voorbeeld van voor het door Duitsland gewonnen WK van 2014.
"Toen was er veel kritiek. Ook van Sammer, die toen bij de bond weg was. Hij vond dat Duitsland juist weer terug moest naar het vechtvoetbal van weleer. Maar Löw hield vast aan zijn plan, liet Duitsland fantastisch spelen en won de wereldtitel."
In 2016 haalden de Duitsers nog de halve finales van het EK, maar twee jaar later ging het mis. De titelverdediger vloog er in de groepsfase van het WK uit. Daarna volgde er met de 6-0 nederlaag in de Nations League tegen Spanje in 2020 een nieuw dieptepunt.
Te vroeg afgeschreven
"Hij wilde te snel veranderen", verklaart Mulder. Thomas Müller, Mats Hummels en Jérôme Boateng waren jarenlang steunpilaren in het nationale team, maar maakten bij Bayern München onder toenmalig trainer Niko Kovac een uitgebluste indruk. Löw besloot het drietal in het voorjaar van 2019 niet meer op te roepen.
Mulder: "Dat was ergens misschien logisch. Maar toen er bij Bayern een nieuwe trainer kwam, uitgerekend Hans-Dieter Flick, de oude assistent van Löw bij de nationale ploeg, werden die jongens ineens weer zo goed. En toen vond heel Duitsland dat Löw ze te vroeg had afgeschreven."
Inmiddels heeft de bondscoach de deur richting het EK toch weer op een kiertje gezet voor het drietal. Löw kan ze deze zomer wellicht goed gebruiken tijdens zijn laatste kunstje. De grote vraag is wie er na het EK voor de groep zal staan.
"Voor mij kan dat maar één iemand zijn: Hansi Flick!", stelt Lucassen, die de huidige Bayern-trainer goed kent. "Hij speelde als assistent van Löw al een belangrijke rol en heeft nu op clubniveau alles gewonnen. Het zou voor mij ook geen verrassing zijn als hij het wordt."
Real Madrid of Bayern München
En wat Löw dan gaat doen? Mulder ziet hem niet snel achter de geraniums gaan zitten. "Hij is zo gewend om met de druk en de publiciteit te kunnen leven. Die spanning is op een manier ook verslavend. Als een club als Real Madrid of Bayern München belt, zal het vast beginnen te kriebelen."
