Een jaar na de eerste coronabesmetting: 'Het leek wel een intense film'

Vandaag een jaar geleden dook covid-19 op in Nederland. Live op televisie, met het memorabele 'briefje van Bruins', werd de eerste coronabesmetting bekendgemaakt.

Die eerste coronapatiënt arriveerde eerder op de dag in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. In deze video blikken betrokken zorgmedewerkers terug op dat moment.

"Omdat de patiënt niet heel erg ziek was hadden we niet het gevoel dat corona heel ernstig was":

De weken daarna sprak de NOS dagelijks met zorgmedewerkers. Over hun werk tijdens de eerste golf, die sindsdien in rap tempo het land overspoelde. Hoe kijken zij met de kennis van nu naar hun uitspraken van toen?

"Op dat moment was ik heel blij dat we nog niet getroffen waren. We wisten ook nog niet zo goed wat het betekende als het zou gebeuren. Inmiddels helaas wel. We hebben twee uitbraken gehad, net na de zomer en in de afgelopen wintermaanden."

"Bij de eerste besmetting overheerste niet de angst, maar strijdbaarheid. Al wisten we minder dan nu. Bewoners met dementie moesten nog alleen op hun kamer in isolatie. Dat was vaak lastig uit te leggen, onherkenbaar in beschermende kleding. Daarna hebben we een aparte covid-afdeling opgetuigd, waardoor mensen niet meer eenzaam in isolatie hoefden."

"Ondanks dat soort inzichten was de tweede uitbraak vlak na Oud en Nieuw heftiger. Ik ben nog steeds aan het bijkomen. In korte tijd overleden meerdere bewoners, sommigen liepen de dag daarvoor nog vitaal door de gang. Op een bepaald moment dachten we we het ergste achter de rug te hebben. Een paar dagen later waren er ineens weer een aantal mensen overleden."

"Je wordt dan geleefd. Helemaal omdat er door de lockdown bijna geen opties zijn om stoom af te blazen. Het is moeilijk om als collega's naar elkaar om te blijven kijken als iedereen in de overlevingsstand gaat. Ik heb toen voor het eerst in mijn leven gehuild op werk, het ware zulke intense weken."

"Gelukkig zijn we op dit moment coronavrij en is het vaccineren gestart. Niet dat ons werk direct verandert, we moeten net zo voorzichtig blijven, maar het biedt perspectief. Laatst lagen er kaartjes bij de ingang waarmee je elkaar kon complimenteren. Dat gaat verloren in de hectiek, maar is zó belangrijk. Ik hoop dat het zo blijft, al zijn het nog steeds onzekere tijden."

"Dat is niet helemaal gelukt, kunnen we nu wel stellen. Begrijpelijk: de behoefte aan contact en warmte zit diep. Met het vaccin in aantocht zie ik het nu extra verslappen en dat vind ik wel moeilijk. Het is gek om te zien dat mensen hutje mutje in de rij gaan staan voor koek en zopie."

"Als er verruiming mogelijk is, moeten jongeren daarvan profiteren. Ik zie hen mentaal vastlopen door een gebrek aan perspectief. Somberheidsklachten, eenzaamheid, suïcidale gedachten, echt zorgwekkend. Er wordt een hap uit hun ontwikkeling genomen en ik vraag me af of we die schade nog wegpoetsen."

"Terugkijkend was het een bizar jaar. Vooral ook voor mijn arts in opleiding, die op 1 maart haar eerste dag had. Een maand later stonden we samen in een sporthal in maanpakken, zonder precies te weten waar we tegen vochten. Die angst voor het onbekende zag je ook terug bij patiënten, diep in hun ogen. Het voelde als een intense film."

"We dachten toen dat we het loodzwaar hadden, en toen moest de tweede golf nog komen. Die was qua volume nog heftiger, zeker in de regio Rijnmond. Je bent weliswaar beter voorbereid en raakt minder snel ontregeld. Maar dat patiënten soms werden overgeplaatst naar ic's in Groningen, Maastricht en Zwolle vond ik lastig."

"Zo had ik een goede band met een hele vitale vrouw van begin 70. Die raakte besmet, maar knapte iedere dag een beetje op. Tot ze uit het niets wegzakte en naar de ic in Groningen moest, waar ze uiteindelijk overleed. Dat gaf me echt een onmachtig gevoel. Dat hoe snel je ook schakelt, je soms achter de feiten aanloopt."

"Soms mis ik wel de saamhorigheid die tijdens de eerste golf heerste. Je zag dat mensen daar kracht uit haalden. Die solidariteit ebt helaas weg. Maar met de komst van het vaccin kunnen we nu iedere dag een stap vooruit zetten in plaats van te moeten vechten tegen een stap achteruit. Dat biedt een enorm gevoel van hoop."