Avondklok blijft nog wel even, via welke juridische 'route' dan ook
Een vergaande inbreuk op het recht op bewegingsvrijheid en de persoonlijke levenssfeer. Met die woorden zette de rechtbank in Den Haag dinsdag tot verrassing van velen een streep door de juridische onderbouwing waarop het demissionaire kabinet de avondklok invoerde. Het kabinet kwam snel in actie en diende een hoger beroep in, dat morgen dient.
Maar welke uitspraak het hof ook zal doen, de avondklok blijft voorlopig van kracht. Dat bleek vandaag in de Tweede Kamer, waar een meerderheid -weliswaar met kanttekeningen- een nieuwe spoedwet steunde die eveneens als juridische grondslag voor de avondklok kan dienen.
Dat ging niet zonder slag of stoot. Kamerleden van oppositie tot coalitie lieten er geen onduidelijkheid over bestaan: voor de gang van zaken krijgt het kabinet de schoonheidsprijs zeker niet. De Kamer hekelde de manier waarop het allemaal ging. Waarom had het kabinet het nu zo gedaan? Waarom niet al eerder zo'n wet ingediend en deze afslag genomen?
Route
Er was kritiek in de Kamer van links tot rechts. "Broddelwerk", zei de PVV. "Alsof we hier de scherven van het kabinet aan het opruimen zijn", vond de SP. Denk-Kamerlid Kuzu ging heel ver. Hij noemde Rutte de "dictator van de Lage landen": de snelheid waarmee alles gaat is volgens hem in schril contrast met de moeite die slachtoffers van de toeslagenaffaire hebben om hun recht te halen. Het woord "dictator" kwam hem op een reprimande van zowel Kamervoorzitter Arib als Kamerleden van CDA en VVD te staan. Kuzu nam zijn woorden niet terug.
U bent de vleesgeworden oneerlijkheid van Nederland.
Daarna kwamen PVV-leider Wilders en demissionair premier Rutte in aanvaring. Ook Wilders vindt het inderhaast ingestelde spoedappèl van het kabinet tegen de uitspraak van de rechtbank niet te rijmen met de "jarenlange" wachttijd van slachtoffers van de toeslagenaffaire of het Groningse gasdossier. "U bent de vleesgeworden oneerlijkheid van Nederland", zei Wilders tegen Rutte. "Denkt u ook nog aan de gewone Nederlanders?"
Volgens Rutte doet hij dat laatste zeker, en zijn de pandemie en de gas-en toeslagenaffaire onvergelijkbare zaken. Hij zei het met Wilders eens te zijn dat er in "die verschrikkelijke affaires" dingen niet goed zijn gegaan "Maar hier moeten we de volksgezondheid van Nederland beschermen. We moeten een derde golf voorkomen." Ook herhaalde Rutte dat de avondklok er "niet voor Mark Rutte" is. "Het is hier niet of ik een soort hobby heb."
En die hobby hebben de meeste Kamerleden niet: niemand is fan van de avondklok. Toch steunen de meeste partijen het kabinet nu bij de nieuwe route, vanwege het niet snel genoeg dalende aantal besmettingen en de onduidelijkheden over mutanten. "In al het juridisch gekrakeel moeten we niet vergeten dat we te maken hebben met een ernstige pandemie", zei 50Plus-Kamerlid Van Otterloo.
Brede steun
Behalve de regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie steunen in ieder geval SP, GroenLinks, PvdA en 50Plus de aanpak met de nieuwe spoedwet. Die partijen vormen ook een meerderheid in de Eerste Kamer, die morgen over de reparatiewet spreekt.
Daarbij roepen partijen het kabinet op het "niet nog eens zo mis te laten gaan". "Pijnlijk dat we het zo drie dagen over de avondklok moeten hebben", zei PvdA-Kamerlid Kuiken. "Wat nu voorligt moet wel stand houden, we moeten niet nog eens nat gaan".
SP-Kamerlid Hijink: "Voor alle zorgverleners, voor alle jongeren, voor iedereen steunen wij maatregelen om het virus in te dammen. Voor deze mensen zullen wij opnieuw een voorstel steunen om het virus het land uit te krijgen. Maar laat het kabinet die steun niet opvatten als waardering voor de manier waarop dit kabinet de juridische onderbouwing voor de avondklok zo ongelooflijk in de soep heeft laten lopen."
Kijk hier de verschillende video's van het debat over de avondklok:
