OM wil einde Ruinerwoldzaak, maar volgens kinderen doet dat geen recht aan leed
Het Openbaar Ministerie wil de hoofdverdachte in de Ruinerwold-zaak niet meer vervolgen en vindt dat hij vrijgelaten moet worden. De mentale gezondheid van Gerrit Jan van D. (68) is te slecht voor vervolging en hij zal zich onvoldoende kunnen verdedigen, meent het OM.
Het OM zei in de rechtbank in Assen dat de conclusie hard zal aankomen bij met name zijn oudste vier kinderen. "Zij hebben in gesprekken met ons gezegd dat zij het heel belangrijk vinden dat hun vader vervolgd wordt. Ze hoopten dat een rechter vaststelde dat hun enorm leed is aangedaan."
De Ruinerwold-zaak werd in oktober 2019 wereldnieuws. Van D., die er een eigen religie op nahoudt, leefde jarenlang met zes van zijn kinderen in totale afzondering op een boerderij in Ruinerwold. Het gezin werd ontdekt nadat een van de kinderen om hulp had gevraagd in een café.
De vader werd kort daarna aangehouden. Hij wordt verdacht van vrijheidsberoving van alle negen kinderen en van seksueel misbruik van de twee oudsten. Alle kinderen zijn inmiddels meerderjarig.
Kinderen aan het woord
Tijdens de zitting werd een slachtofferverklaring van de oudste vier kinderen voorgelezen. Ze zeggen alsnog te hopen op een erkenning van de rechtbank voor het "onbeschrijfelijke leed" dat ze sinds hun geboorte hebben ondergaan. "Dat deze rechtszaak als een nachtkaars uitgaat, zouden wij heel erg vinden. Wij hebben zeer confronterende verklaringen afgelegd over de gijzeling over een periode van 30 jaar."
Ze verklaren dagenlang te hebben moeten bidden, binnen of buiten, zonder eten en helemaal afgezonderd. Dat gebeurde als hun vader had bepaald dat ze onrein waren. "Wij kregen ook stelselmatig de schuld van het overlijden van onze moeder. Hoe kun je dat een kind van 13, 14, 15 jaar aandoen?"
De kinderen zeggen dat niet alleen het seksueel misbruik voor onuitwisbare herinneringen heeft gezorgd, maar ook de indoctrinatie. Een van de vier moest in een caravan en een hondenhok wonen. "Ik durfde niet bij andere kinderen in de buurt te komen omdat hij zei dat ik een slechte invloed had. Nu weet ik dat het onzin is. De constant aanwezige angst, het heeft ons nog zoveel jaren beziggehouden."
Volgens de oudste vier kinderen heeft de vader nog steeds controle over de jongste vijf kinderen. Ze denken dat er daarom nog steeds een gevaar uitgaat van de man. "We horen mensen zeggen: hij is geen gevaar meer. Was het maar zo. Vanaf onze geboorte zijn wij stelselmatig door hem geïndoctrineerd. De jongsten kunnen geen weerstand bieden tegen hem. Alleen de oudsten kunnen dat nu."
"We zouden zo graag zien dat er een veilige afstand tussen hem en onze broertjes en zusjes wordt gecreëerd. Zodat zij zich eindelijk verder kunnen ontwikkelen tot individuen met een eigen toekomst."
Beroerte
Het OM volgt met de beslissing om Gerrit Jan van D. niet te vervolgen, het advies van het Pieter Baan Centrum. Onderzoekers constateerden dat de man onvoldoende in staat is om zijn eigen rechtszaak te begrijpen. Ook kan hij zich niet voldoende verweren, aldus de onderzoekers.
Van D. heeft vermoedelijk in 2017 in de boerderij in Ruinerwold een beroerte gehad. Hij kan amper praten en zijn zicht, geheugen en realiteitszin zijn ernstig aangetast. Zijn kinderen hebben hem in de jaren erna verzorgd.
De rechtbank maakt op 4 maart bekend of de zaak tegen Van D. daadwerkelijk stopt en of hij wordt vrijgelaten.
