Branchevereniging sportscholen: 'Situatie is nijpend'

Januari is gewoonlijk de drukste maand voor fitnessclubs, yogascholen en sportverenigingen omdat mensen met het goede voornemen om meer te bewegen zich inschrijven. Maar door de coronacrisis vrezen veel sportscholen voor hun voortbestaan. Nieuwe aanwas blijft uit en veel leden zegden de afgelopen weken hun abonnement op.

"Mensen zijn best trouw aan ons, maar nu zien we ze toch het lidmaatschap opzeggen", zegt Aletta Berkhof van Berkhof Sport en Bewegen uit Twente. "We zijn vanaf half december dicht. We incasseren maar de helft van het abonnementsgeld en leden mogen hun lidmaatschap opschorten. Je weet dat nu de avondklok is verlengd, het weer langer gaat duren. Het is gewoon balen."

Opzeggingen

Volgens NL Actief, de branchevereniging van sport- en beweegbedrijven, zegt momenteel een derde van de abonnementhouders het lidmaatschap op. "Het is heel nijpend, Als een sportschool duizend leden heeft en er gaan er 300 weg, maar er wordt pas quitte gespeeld met 875 leden, dan wordt het problematisch. De vaste lasten lopen door: de huur, personeelskosten en de inventaris die wordt gehuurd of moet worden afgeschreven", zegt algemeen directeur Ronald Wouters.

Hij voorziet dat een op de zeven clubs het dit jaar niet redt als er geen aanvullend steunpakket komt voor de sportbranche. "Tijdens de eerste golf zijn veel ondernemers buiten de boot gevallen voor de regeling Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL), omdat ze afspraken met hun klanten hadden gemaakt om wel het abonnementsgeld te blijven incasseren. Sommigen zegden toch op, anderen betaalden door. Degenen die daardoor bijvoorbeeld een inkomstenderving van 28 procent hadden, kregen niks, omdat voor de TVL minstens 30 procent nodig was."

Monique de Vries, eigenaar van yogaschool Andante in Heerenveen, wacht dat niet af en stopt met haar onderneming: "In 2014 ben ik met mijn yogaschool begonnen. Ik heb er heel wat jaren over gedaan om een volwassen bedrijf op te bouwen met een inkomen waar ik van kon leven. Voor de coronacrisis had ik negentig vaste leden en net een nieuw pand gehuurd."

Na de eerste coronagolf haakten zo'n dertig leden af. "De rest kwam na de zomer terug, maar al snel kwamen er nieuwe maatregelen en mochten we steeds minder. Geen groepslessen meer, maar les met vier mensen. Vervolgens met twee, daarna een op een. Uiteindelijk bleven er nog 35 leden over."

"Een deel van die mensen die wegblijft, komt naar verwachting terug", zegt onderzoeker Hugo van der Poel van het Mulier Instituut, dat de gevolgen van de coronacrisis voor sportscholen onderzocht. "Maar dat is afhankelijk van hoe de situatie is. Als de mogelijkheden stapsgewijs toenemen, zullen veel mensen terughoudend zijn om weer naar de sportschool te gaan."

Alternatieven

Tot die tijd zoekt het merendeel van de sportscholen alternatieven om de leden te behouden, signaleert Van der Poel. Bijvoorbeeld door middel van instructiefilmpjes, buitentrainingen, livestreams en personal training.

Zo ook De Vries. Ze investeerde duizenden euro's in het maken van een yoga-app en het opnemen van lessen voor haar leerlingen. Maar: "Half december kwam de finale klap door de lockdown. Ik heb gekeken naar mijn kosten, mijn inkomsten. Ik heb mijn spaargeld hier in zitten en werkte voor niks om straks verder te kunnen. Maar de huur loopt door, de kosten lopen door. Toen heb ik voor mezelf besloten: 'Dit ga ik niet meer doen'."

Ook Berkhof probeert contact te houden met haar leden, zodat die terugkomen zodra dat mogelijk is. "We nemen instructiefilmpjes op waardoor mensen thuis kunnen blijven oefenen. We houden contact via mailtjes en WhatsApp. Bij degenen die dat wilden, hebben we een spinningfiets thuisbezorgd. Maar ja, wat er na maart komt... Ik weet het niet. We kunnen niet meer dan het uitzingen en hopen dat het niet te lang duurt."

Dat er iets moet gebeuren, is een feit, zegt Wouters. "Voor de coronacrisis deden ruim 3 miljoen mensen aan fitness. Het zou jammer zijn als dat verdwijnt en mensen niet meer in hun eigen buurt kunnen kiezen te doen wat bij ze past. De diversiteit in het aanbod is juist zo mooi."

De sport- en yogabedrijven moeten tot zeker 2 maart dichtblijven. Wat er daarna mogelijk wordt, is nog onzeker. "Sportschoolhouders mogen waarschijnlijk geen groepslessen aanbieden, mensen moeten afstand houden en alleen in tijdsblokken sporten. Dan ga je als sportschoolhouder niet actief nieuwe leden werven. Mensen moeten zich allereerst veilig voelen en er moet genoeg ruimte zijn", zegt onderzoeker Van der Poel.

Hoewel De Vries hoopt eind van het jaar weer les te kunnen gaan geven, durft ze niks met zekerheid te zeggen. "Ik ben nu de laatste filmpjes aan het opnemen en de yogaschool aan het ontmantelen. Dat is een heel emotioneel proces. De periode tot de zomervakantie probeer ik ander werk te vinden. Hopelijk kan ik eind van het jaar weer lesgeven, maar het kan ook zijn dat ik me moet laten omscholen."