'Oeigoerse vrouwen in Chinese kampen stelselmatig verkracht'

Oeigoerse vrouwen in Chinese kampen in de westelijke provincie Xinjiang zijn stelselmatig slachtoffer van verkrachtingen, ander seksueel misbruik en marteling. Dat schrijft de BBC op basis van getuigenissen.

De Britse omroep sprak onder anderen met Tursunay Ziawudun, een Oeigoerse vrouw die in een 'heropvoedingskamp' zat, zoals de Chinese autoriteiten de kampen steevast omschrijven. Ziawudun woont inmiddels in de Verenigde Staten en durft voor het eerst haar volledige verhaal te doen.

De vrouw zegt dat ze soms na middernacht naar de cellen kwamen om vrouwen uit te zoeken, om hen vervolgens naar een 'dark room' te brengen waar geen surveillancecamera's waren. Gemaskerde mannen in uniformen, geen politie-uniformen, verkrachtten daar de vrouwen, zegt Ziawudun.

Ze sprak eerder over haar ervaringen, toen vanuit Kazachstan. Maar daar leefde ze nog met de vrees dat ze teruggestuurd zou worden naar China. Ze was naar eigen zeggen bang dat als ze haar hele verhaal zou doen, ze eenmaal terug in China extra hard gestraft zou worden. Ook schaamde ze zich om erover te praten.

De BBC zegt dat de getuigenissen moeilijk te verifiëren zijn, omdat journalisten in China geen volledige bewegingsvrijheid hebben. Überhaupt een Oeigoer te spreken krijgen is al lastig; ze durven vaak niet te praten, omdat de onderdrukking zo zwaar is.

De omroep keek daarom naar documenten, de beschrijvingen die de vrouw gaf en andere getuigenissen, waarna de conclusie werd getrokken dat haar verhaal waar moest zijn.

Een andere getuigenis is van een vrouw die achttien maanden in een kamp zat. Gulzira Auelkhan zegt dat ze Oeigoerse vrouwen moest voorbereiden op verkrachtingen. Ze moest hen uitkleden en boeien om ze daarna alleen te laten met mannen. De boeien moesten zo strak zitten dat de vrouwen zich niet konden bewegen. De Chinese mannen betaalden voor de mooiste, jongste gedetineerden, zegt Auelkhan.

Volgens Ziawudun kwamen sommige vrouwen die werden meegenomen naar de 'dark rooms' nooit meer terug. Wie wel terugkeerde, mocht niets zeggen tegen de andere vrouwen. "Het is bedoeld om iedereen mentaal te vernietigen."

Ze beschreef ook de cellen: er zaten veertien vrouwen in een cel, er waren stapelbedden en er waren tralies voor de ramen. Een gat in de vloer diende als wc.

Gedwongen abortussen en sterilisaties

Het relaas van de vrouwen bevestigt eerdere verhalen over onmenselijke omstandigheden in de kampen, waar volgens schattingen meer dan een miljoen Oeigoeren, Kazachen en andere islamitische minderheden worden vastgehouden. Al eerder waren er berichten dat vrouwen gedwongen abortussen en sterilisaties ondergaan om zo de bevolkingsgroei te remmen.

De Chinese regering houdt vol dat de mensen in de kampen 'heropgevoed' worden. Partijleider Xi Jinping ziet de kampen als een succes. Vorig jaar voerde hij aan dat er al bijna vier jaar lang geen terroristische aanslagen meer waren gepleegd in de regio.

Correspondent Sjoerd den Daas was vorig jaar in de regio en maakte er, zo goed en zo kwaad als dat ging, een verslag van: