Brein aanslagen Bali vervroegd vrij, 'moeilijk te accepteren' voor nabestaanden
De Indonesische moslimprediker die wordt gezien als het brein achter de aanslagen op Bali in 2002 is vervroegd vrijgekomen. De nu 82-jarige Abu Bakar Bashir was in 2011 veroordeeld tot 15 jaar cel, maar heeft 55 maanden strafvermindering gekregen.
Bashir werd gezien als de leider van terreurorganisatie Jemaah Islamiyah, hoewel dat nooit officieel kon worden bewezen. Hij zou de daders hebben geïnspireerd tot het plegen van de bomaanslagen in het populaire uitgaansgebied van Kuta, in 2002. Daarbij kwamen 202 mensen om, onder wie vier Nederlanders en 88 Australiërs.
Bashir werd in 2004 tot 30 maanden veroordeeld voor betrokkenheid bij de samenzwering. In 2011 werd hij opnieuw opgepakt omdat hij een trainingskamp voor militanten in Atjeh had opgezet. Ook vanuit de gevangenis bleef hij volgelingen werven en verspreidde hij zijn radicale gedachtengoed.
'Geen groot gevaar'
Volgens Michel Maas, als Indonesië-kenner verbonden aan instituut Clingendael, is de vrijlating vooral symbolisch. "Hij is 82 en wordt niet meer in staat geacht een beweging op te richten en te leiden", zei hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Daarbij wordt hij goed in de gaten gehouden door de autoriteiten. Voor veel aanhangers is hij nog steeds de grote man, de grote leider, maar hij is niet meer het grote gevaar dat hij ooit is geweest."
Bashirs zoon heeft gezegd dat zijn vader vanwege de coronapandemie en zijn zwakke gezondheid mensenmassa's zal vermijden. "Hij gaat alleen rusten en blijft bij zijn familie totdat de uitbraak is afgelopen", aldus de zoon.
Maas verwacht dat Bashir, die zich "heeft verbonden aan het soort islam waar ook al-Qaida aan verbonden is" weer les gaat geven op de islamitische school die hij heeft opgericht in zijn thuisbasis Solo. "Daar komen diverse daders van bomaanslagen vandaan. Die worden daar gerekruteerd."
Begin 2019 overwoog de Indonesische overheid de radicale geestelijke ook al vrij te laten. Dat leidde tot felle protesten uit Australië, dat met 88 slachtoffers zwaar getroffen is door de bomaanslag.
'Oneerlijke wereld'
Premier Morrison noemt de vrijlating "uiterst pijnlijk" voor de slachtoffers en nabestaanden. "We hebben er altijd op aangedrongen, zowel ik als mijn voorgangers, om de daders zwaardere, evenredige en rechtvaardige straffen te geven. Maar dit is een zaak van het Indonesische rechtssysteem en dat moeten we respecteren", zegt hij.
Ook nabestaanden van Indonesische slachtoffers betreuren de vrijlating. "Ik ben het er niet mee eens, omdat Bashir naar mijn mening nog steeds erg gevaarlijk is", zegt de zoon van een slachtoffer tegen de BBC. "Hij kan het terrorisme in ons land nieuw leven inblazen."
