Zorgpersoneel werkt door met Kerst: 'Niemand moet vandaag alleen zijn'

• Anna Mees

  redacteur Online

Waar veel mensen vandaag en morgen met enkele familieleden doorbrengen, zijn mensen met vitale beroepen tijdens deze Kerst 'gewoon' aan het werk. Zoals twee van de zorgmedewerkers die we ook tijdens de eerste golf in het voorjaar spraken. Een derde zou eigenlijk vrij zijn, maar heeft pech, een coronabesmetting gooit roet in het eten.

Op de Spoedeisende Hulp van het Tilburgse Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis loopt de spanning op. Het aantal patiënten neemt toe, maar de reguliere zorg neemt niet zo sterk af als in het voorjaar en medewerkers zijn ziek. "Ik heb er pijn van in m'n buik hoe we het gaan doen als het straks overstroomt", zegt SEH-arts Marion Schaap.

Schaap werkt beide Kerstdagen. Vandaag zou ze dat al doen en omdat een collega ziek is, neemt ze ook de dienst van morgen over. "Anderen zouden er misschien veel voor moeten gaan schuiven. Wij vieren als familie dit jaar vooral Kerstavond met cadeautjes onder de boom."

Ondertussen breekt Schaap zich het hoofd over hoe ze als afdeling en ziekenhuis de komende tijd doorkomen. "We moeten steeds ad hoc schakelen en bijstellen met personeel en middelen. We weten niet waar we gaan uitkomen, dat vind ik wel lastig." Het ziekenhuis heeft een plan klaarliggen, maar het is de vraag of ze voldoende handen aan de bedden kunnen krijgen. "Dat wordt echt het grootste probleem."

Hand vastgepakt

Van de artsen, assistenten en verpleegkundigen met wie Schaap werkt, heeft ongeveer een vijfde corona gehad, schat ze. Vooral voor de assistenten is dat lastig. "Het zijn drukke diensten en je voelt dat de boog heel gespannen staat, dat is zorgelijk. Ik probeer een luisterend oor te behouden en extra dingen die belastend zijn, uit het rooster weg te laten."

Zelf heeft Schaap ook corona gehad, in de herfstvakantie. Waarschijnlijk raakte ze besmet toen ze tijdens een nachtdienst een patiënt behandelde. Hij leek het niet te gaan redden. "Mogelijk heb ik een hand vastgepakt of ben ik te dichtbij gekomen. Als iemand aan het sterven is, gaat de routine een beetje overboord. Ik denk dat het daar is misgegaan."

Schaap had een paar dagen koorts en lag een kleine week in bed. Toen ze weer begon met werken, deed ze dat eerst voor zo'n 75 procent. "Daarna voelde ik me helemaal beter en gelukkig had ik geen restverschijnselen."

Wijkverpleegkundige Justin Lans uit Papendrecht baalt. Nét voor Kerst is hij grieperig, Hij heeft een benauwd, drukkend gevoel op zijn borst en last van zijn nek. "Het is een heel raar gevoel. Een beetje vergelijkbaar met griep, maar vele malen zwaarder."

Voor de vierde keer dit jaar kreeg Lans wattenstaafjes in z'n neus, op zijn werk bij Rivas Zorggroep. De uitslag van de sneltest was negatief, nu wacht hij op de definitieve uitslag. Zijn vriendin die ook in de zorg werkt, bleek positief.

Met hun kinderen van zeven en één zijn ze thuis. Gourmetten met schoonmoeder en zwager en een bezoekje aan zijn ouders zitten er niet meer in. "Nu zitten we met z'n vieren opgesloten en kunnen we niks. Het is al een rotjaar. En de dag dat we toch even bij elkaar zouden zijn, wordt ons door corona ontnomen."

Lans denkt dat of zijn vriendin hem heeft besmet, of dat hij het op werk heeft opgelopen. De meeste dagen begint hij bij 'normale zorgvragers' en gaat hij aan het einde van de route naar mensen met een coronabesmetting. Afgelopen weekend was de verpleegkundige bij een oudere cliënt die, zonder dat Lans het wist, vermoedelijk getest was. Later bleek ze besmet te zijn.

Gourmetplaat aan

Hij droeg alleen een mondkapje en handschoenen. "We lopen het risico dat als mensen zwijgen, wij ook ziek worden en het verspreiden. Dat voelt wel zwaar. Ik heb een gezin thuis en we hadden Kerst anders in willen vullen, dat zit er nu niet in."

Maar de familie maakt er het beste van, ook nu de zevenjarige niet naar het skatepark kan gaan of met vriendinnen kan spelen. "We gaan kerstfilmpjes kijken, laten boodschappen bezorgen en de gourmetplaat gaat aan. We gaan het toch maar een beetje gezellig maken."

Ook begeleider van verstandelijk gehandicapten Latifah Cornett doet wat ze kan. Mét een paar cliënten bij Middin, de instelling in Den Haag waar zij begeleid wonen. De meesten gaan vandaag naar hun ouders, maar een stuk of drie cliënten blijven thuis.

"We gaan er toch iets leuks van maken, met een kerstontbijt op afstand en daarna misschien een film. Het klinkt heel cliché maar ik vind dat niemand alleen moet zijn met Kerst. En het is mijn werk, we moeten gewoon zorg geven en eenzaamheid voorkomen."

Voor Cornett gaat de tweede golf er een stuk rustiger aan toe dan de eerste. "In het begin was alles erg onduidelijk en was iedereen heel bang. De woning ging dicht voor familie, dat was niet goed voor de mentale gesteldheid van cliënten."

Geen sportschool, wel samenzijn

Nu kan familie op bezoek komen en zijn er geen plannen om daarmee op te houden. Wel is voor sommige van de 25 cliënten het werk gestopt, bijvoorbeeld voor hen die in een winkel werken. "Het normale leven is on hold. Maar ik vind dat ze zich heel goed aanpassen. Ze zijn er ook wat meer aan gewend."

Vanavond gaat Cornett naar familie, daar kijkt ze naar uit. "Verder kan er niets, alles wat leuk is, is eigenlijk verboden. Ik mis de sportschool, reizen, festivals, het normale leven. Het is gewoon werken, naar huis, werken, naar huis. Dus het is wel fijn om samen te zijn met familie."