Kamer kritisch over datum eerste vaccinatie, De Jonge: 'Eerder is onverantwoord'

Minister De Jonge houdt vast aan de start van de geplande vaccinatie-datum van 8 januari. Veel Kamerleden snappen niet dat andere Europese landen na de kerst al beginnen met het inenten van hun inwoners, maar dat Nederland bijna twee weken later start.

De minister heeft van de uitvoerders, zoals de GGD, gehoord dat een eerdere datum niet haalbaar is. Het vaccin wordt mogelijk maandag goedgekeurd, een week eerder dan gepland. "We moeten een zorgvuldige route kiezen. Het is niet verantwoord om het eerder te doen", aldus De Jonge in een spoeddebat over het vaccineren. "Dan kies je voor een symbolische start en dat is niet verstandig."

Voor aanvang van het debat zei De Jonge dat een start op 8 januari juist "een waanzinnige prestatie" zou zijn:

De Jonge hoorde in het debat veel kritiek en onbegrip over zijn aanpak. Bijna alle oppositiepartijen vinden dat het ministerie te laat is gestart met de voorbereidingen. Uit een brief aan de Kamer blijkt dat er nog van alles moet gebeuren, zoals het opstellen van een medische richtlijn door het RIVM, het testen van IT-systemen en het maken van een belscripts voor de GGD-medewerkers van de callcentra.

"Hoe moeilijk kan het zijn om de IT-systemen te testen?", vraagt PvdA-leider Asscher zich af. Hij vindt dat de minister vandaag "de beste mensen" bij elkaar moet zetten om sneller te beginnen. PVV-leider Wilders vindt dat De Jonge "klungelt" en spreekt van "amateurisme". "Ik kan niet anders concluderen dan dat Nederland er weer achteraan loopt." De SP vindt dat De Jonge opnieuw meer belooft dan hij waarmaakt, zoals volgens de partij ook bij de corona-app, het bron- en contactonderzoek en testen is gebeurd.

Sneller?

Ook in de coalitie leven allerlei vragen en twijfels. De VVD vraagt zich af of er niet eerder gestart kan worden met mogelijk een pilot. ChristenUnie noemt de aanpak van De Jonge nogal "omslachtig" en CU-leider Segers vreest dat de administratieve processen vertragend werken. Regeringspartij CDA snapt ook niet helemaal wat er tussen 24 december en 4 januari nu precies gebeurt. "Kunnen we toch niet sneller beginnen?", vraagt CDA-fractievoorzitter Heerma zich af.

Ondanks de kritiek houdt De Jonge voet bij stuk. Als de invoering rommelig gaat, bijvoorbeeld door haperende computers, zullen mensen minder vertrouwen krijgen in het halen van een prik tegen corona. "Het gaat niet om een week vroeger of later. Het gaat om de vaccinatiegraad, die bepaalt of we het zorgvuldig doen."

Hij heeft ook het nadrukkelijke advies gekregen om de invoering niet te overhaasten. "Het is verstandig om te luisteren naar de uitvoeringsorganisaties. Zij hebben gezegd dat het niet eerder kan."

Symbolisch

De Jonge is niet onder de indruk dat andere landen eerder starten, omdat hij meent dat er eerder sprake is van een "symbolische start". De eerste vaccins worden daar snel gegeven en daarna duurt het nog weken voor de rest aan de beurt is.

De minister benadrukt dat sommige stappen achter elkaar genomen moeten worden. Eerst moet er duidelijkheid komen over mogelijke contra-indicaties, dat is een reden of een omstandigheid dat het geneesmiddel beter niet gebruikt kan worden. Die moet dan weer worden verwerkt in die belscripts en vervolgens kunnen de IT-systemen goed worden aangesloten. "Die volgorde is echt nodig, daar kun je niet van afwijken", aldus De Jonge.

Bottleneck

GroenLinks probeert helderheid te krijgen over mogelijke IT-problemen. De Jonge zegt dat de computers van de GGD, huisartsen, het RIVM en instellingsartsen nog niet zijn gekoppeld. De minister zegt dat er sprake is van een technisch probleem, maar Klaver gelooft dat niet. "Dat is juist de bottleneck."

GGD-directeur Sjaak de Gouw zegt in het tv-programma Op1 dat Nederland heel strikte procedures heeft. "Je kunt kiezen voor snelheid en dan na een paar weken erachter komen van 'oeps'. We hebben bijvoorbeeld een aantal dingen geleerd van de Engelsen. Daar vallen mensen soms flauw, dat heeft betekend dat wij daar in de scripts en protocollen dus meer rekening mee houden."