Spanning tussen SP en communistische jongeren loopt op
De strijd tussen het partijbestuur van de SP en de jongerenafdeling Rood nadert een nieuwe climax. Een aantal jongeren uit Rood beschuldigt het partijbestuur van computervredebreuk en Stasi-praktijken; partij-veteraan Eric Smaling is een verzoeningspoging begonnen en vanavond vergadert de Partijraad, het hoogste orgaan binnen de SP, over de hoog opgelopen ruzie.
Inzet van het conflict is het royement van zes radicale jonge leden die actief zijn op het Communistisch Platform en het daaraan gelieerde Marxistisch Forum. Het partijbestuur heeft ze eruit gezet vanwege communistische sympathieën.
Dubbellidmaatschap van deze organisaties is volgens de SP niet verenigbaar met het partij-lidmaatschap. Ook zouden ze geweld niet afwijzen als dat nodig is om de maatschappij te hervormen, wat de jongeren overigens ontkennen.
'Heksenjacht op kritische leden'
"Wij zijn socialisten, geen communisten", zei partijvoorzitter Jannie Visscher eerder in een toelichting op het royement. Het partijbestuur heeft een week geleden de financiële en administratieve ondersteuning van Rood stopgezet omdat een van de zes jongeren, Olaf Kemerink, door de leden van Rood tot hun voorzitter is gekozen. En Rood wil hem niet laten vallen, ondanks de druk van het partijbestuur.
In een lijvig artikel op de website communisme.nu beschuldigen de radicale Rood-jongeren het SP-bestuur deze week van een 'heksenjacht' op kritische leden.
Een van de auteurs is Gus Ootjers, een van de zes geroyeerde leden. Hij zegt: "Wij hebben deskundigen geraadpleegd en hier lijkt sprake van computervredebreuk en van onrechtmatig gebruik van persoonsgegevens. Dit zijn Stasi-gebruiken vanuit het partijbestuur."
'Gebruikersnamen gegokt'
Juristen die door de NOS zijn geraadpleegd zeggen dat de SP mogelijk de wet heeft overtreden. Om te bewijzen dat leden lid waren van onder andere de website Marxistisch Platform, controleerde ten minste één SP-lid of zij een account hadden op die website. Dat gebeurde door hun gebruikersnamen te gokken, stellen de SP-jongeren. Op die manier zou de SP hebben gecontroleerd of zo'n honderd SP-leden een account hebben op de site.
Maar dat mag niet zomaar, stellen de juristen. "Het gaat hierbij om lidmaatschap van een politieke partij, dat is een gevoelig persoonsgegeven. Dat mag eigenlijk niet worden gebruikt", zegt privacyjurist Arnoud Engelfriet.
De SP stelt in een reactie dat de partij slechts "publiekelijk toegankelijke informatie" heeft gebruikt. Ook zou de partij de informatie die uit het onderzoekje voortvloeide van een SP-lid hebben gekregen, en er niet om hebben gevraagd, stelt de partij.
Oud-Tweede Kamerlid Eric Smaling, tegenwoordig voorzitter van de SP-fractie in de Provinciale Staten van Noord-Holland, ziet de strijd tussen het partijbestuur en de jongeren met lede ogen aan. "Het partijbestuur zit een beetje op ramkoers", zegt hij. "Jongeren zijn nog in ontwikkeling en zouden radicaler moeten kunnen zijn binnen een partij". Smaling is een petitie begonnen om de betrokkenen tot bezinning en verzoening te bewegen. Die is tot nu toe door 500 SP'ers ondertekend.
'Communist zijn doe je maar elders'
Of die verzoening er komt is trouwens twijfelachtig: het partijbestuur en Rood staan lijnrecht tegenover elkaar. Een illustratie daarvan is dat de jongeren zich tegen regeringsdeelname van de SP hebben gekeerd, terwijl partijleider Marijnissen na de verkiezingen wel hoopt te kunnen meeregeren. Weliswaar het liefst in een zo links mogelijk kabinet, maar zelfs samenwerking met de VVD sluit zij niet uit, wat de SP eerder wel deed.
Bronnen rond de partijtop zeggen dat de geroyeerde jongeren proberen de partij te kapen via de jongerenorganisatie en dat het daarom volkomen terecht is dat het partijbestuur heeft ingegrepen. "Prima als je communist wilt zijn, maar dan doe je dat maar ergens anders", zegt een ingewijde.
De Partijraad buigt zich vanavond over een vertrouwelijk voorstel van het partijbestuur, dat in handen is van de NOS. Daarin staat dat "het Communistisch Platform onze partij wil omvormen tot een communistische en/of klassiek marxistische partij. Wij nemen afstand van het Communistisch Platform, omdat dit strijdig is met onze beginselen én we verwerpen de werkwijze om binnen de SP een partij te vormen en zo aan invloed te winnen."
Besloten internetvergadering
Het partijbestuur stelt voor een commissie in te stellen, die moet onderzoeken hoe de relatie met Rood kan worden hersteld. "Deze commissie is wat ons betreft een mix van ervaren SP'ers en betrokken jongeren. Uitgangspunt is en blijft dat onze jongerenorganisatie er een is ín de SP."
De Partijraad heeft vanavond een besloten internetvergadering omdat het om een interne partij-aangelegenheid gaat. Partijvoorzitter Jannie Visscher wil vooruitlopend daarop niet reageren.
Met medewerking van Joost Schellevis en Jeroen Stans
