Eerste coronarekening gepubliceerd: 'Kosten worden groter dan de baten'
De aanpak om de coronacrisis te bestrijden is relatief duur ten opzichte van andere maatregelen om levens te redden. Dat is de conclusie van TU Delft-onderzoeker Bas Kolen, die als een van de eersten een kostenbatenanalyse over bestrijding van het coronavirus maakte. De berekening verschijnt vandaag in economentijdschrift ESB.
Het tijdschrift probeert al maandenlang een berekening te publiceren over de aanpak van het coronavirus. Tot vandaag wilde niemand zich eraan branden. Volgens hoofdredacteur Jasper Lukkezen vallen er bij de berekening van Kolen verschillende kanttekeningen te plaatsen, maar is het een startpunt voor een discussie.
"Niet iedereen voert deze discussie graag; het afwegen van levens, levenskwaliteit en economie is een netelige kwestie. Desalniettemin is het wel nodig", zegt hij.
Kolen maakt normaal gesproken dit soort berekeningen voor scenario's van overstromingen. "In de wereld van overstromingen en zorg zijn we gewend te werken met dit soort analyses, inclusief de waardering van mensenlevens, bij allerlei keuzes die we maken. Bijvoorbeeld bij hoeveel geld we uitgeven aan medicijnen, hoeveel geld we uitgeven aan waterkeringen."
Kosten lopen verder
In maart werd besloten om onder meer scholen, cafés, restaurants, pretparken en sportscholen tijdelijk te sluiten om zo het coronavirus te bestrijden. Uit de berekening van Kolen blijkt dat de kosten van de coronamaatregelen op blijven lopen, terwijl de baten - onder meer het aantal levens dat wordt gered - niet oplopen. "Met de informatie die er in maart was, was een lockdown een prima besluit", zegt Kolen. "Maar we zien nu de kosten verder stijgen. Aan het eind van jaar zijn de kosten grofweg een factor 5 tot 7 hoger dan de baten, afhankelijk van hoeveel doden er zijn voorkomen."
Niemand weet hoeveel doden er met de maatregelen zijn voorkomen. In de berekeningen van Kolen wordt uitgegaan van zes verschillende scenario's. In het zwartste scenario had het coronavirus tot 450.000 sterfgevallen geleid als er niet was ingegrepen, in het lichtste scenario gaat het om 115.000 doden. Alleen bij de donkerste scenario's wegen de baten nog op tegen de kosten, bij de vier andere scenario's liggen de kosten inmiddels hoger dan de baten.
Economen hebben in het tijdschrift een aantal opmerkingen over de berekening. Zo zou er niet de juiste werkwijze zijn gevolgd, zouden de gevolgen voor de langere termijn op bijvoorbeeld de volksgezondheid te weinig zijn meegenomen en is er discussie over hoe groot de gevolgen van de coronamaatregelen voor de economie precies zijn.
Lockdown voor ouderen
Kolen zegt dat zijn berekening aanleiding is om te kijken naar andere methodes om het coronavirus te beteugelen. "De huidige lockdowns hebben betrekking op iedereen om de contacten tussen mensen te verminderen. Jongeren zijn veel minder kwetsbaar voor corona. Het ligt voor de hand om de ouderen en de zwakkeren zich terug te laten trekken in een lockdown. De jongeren hebben dan de taak om de economie meer gaande te houden en op die manier de kosten te beperken. Maar wel met beperkingen zodat de zorg niet overbelast raakt."
Volgens Kolen zou de beperking voor mensen boven de 60 kunnen gaan gelden. Hij geeft aan dat de kosten niet de enige overweging moeten zijn bij de keuze voor de aanpak van de coronacrisis. "Deze berekening maakt transparant wat de impact is van keuzes, maar het schrijft de keuze niet voor. Factoren zoals geluk en de maatschappelijke impact moeten ook meewegen."
