Energiearmoedebeleid moet beter: 'Houd rekening met mensen met kleine beurs'

Bij het energie- en klimaatbeleid wordt onvoldoende rekening gehouden met mensen die maar moeilijk de energierekening kunnen betalen.

Deze groep is een groot deel van hun inkomen kwijt aan energiekosten en kunnen daardoor energiebesparende maatregelen in hun huis niet of moeilijk betalen. Dat concludeert onderzoeksbureau TNO in een onderzoek naar energietransitie.

Barrières

Er zijn veel regelingen en subsidies waar mensen aanspraak op kunnen maken bij het verduurzamen van hun huis, maar die zijn volgens TNO vaak niet goed toegankelijk voor iedereen. En als een deel van de huishoudens achterop raakt in de energietransitie, kan dat het maatschappelijke draagvlak voor de energietransitie juist ondermijnen. En die is hard nodig, vindt TNO.

Volgens het onderzoeksbureau heeft het terugdringen van energiearmoede veel voordelen en kan het bijdragen aan het versnellen van de energietransitie. Na het plaatsen van dubbelglas bij slecht onderhouden huizen bijvoorbeeld, hoeft minder te worden gestookt en dat is winst voor het klimaat.

Korter douchen

De meest gebruikte definitie van energiearmoede is als iemand 10 procent van het inkomen uitgeeft aan energie. Doordat zo'n groot deel van de inkomsten naar de energierekening gaat, kan dat ertoe leiden dat mensen inleveren aan comfort. Zo gaan ze korter douchen of de verwarming uitlaten bij koud weer. In Nederland hebben zo'n 650.000 huishoudens onvoldoende geld voor verwarming, verlichting of koken.

Sociaal isolement

Onvoldoende geld voor verwarming, verlichting, douchen of koken leidt vaak tot weer andere problemen. Zo komen sommige mensen in een sociaal isolement doordat ze niemand thuis durven uit te nodigen. De Europese Commissie raadt daarom alle Europese landen aan om dit te monitoren en bestrijden. Nederland heeft nog geen gericht beleid hiervoor.

Volgens TNO gaat het om verschillende groepen die hier last van hebben. Zoals mensen die een huis hebben gekocht van de woningcorporatie waarvan ze eerst huurden. De onderhoudskosten die daarbij komen kijken kunnen tegenvallen, waardoor het onderhoud soms niet wordt uitgevoerd. Een andere groep bestaat uit huurders in de vrije sector van wie de huurbaas ook niet wil investeren in het woningonderhoud.

Samenwerken

Volgens TNO moeten verschillende ministeries gaan samenwerken om energiearmoede aan te pakken. "Economische Zaken gaat over de energietransitie, Binnenlandse Zaken gaat over wonen en aardgasvrije wijken en Volksgezondheid gaat over gezondheidsproblemen door schimmel of slecht geïsoleerde woningen."

TNO pleit daarom voor een soort taskforce die jaarlijks met al die ministeries samenkomt. "Er zijn al provincies en gemeenten die ermee bezig zijn, zoals Den Haag en Utrecht, maar het moet nationaal worden gecoördineerd. Nu vindt iedereen opnieuw het wiel uit."