Ollongren: ondanks nadelen dringende reden voor stemmen per brief
Minister Ollongren vindt dat er een dringende noodzaak is om bij de Tweede Kamerverkiezingen volgend jaar stemmen per brief mogelijk te maken voor mensen van 70 jaar en ouder. Ze schrijft dat in een toelichting op haar voorstel om vanwege de coronacrisis diverse extra maatregelen te nemen. Het kabinet schaarde zich vandaag achter die plannen.
Ollongren benadrukt dat ze het stemmen op een veilige manier wil laten verlopen, en dat ze risico's voor de gezondheid wil voorkomen. Maar ze erkent dat kwetsbare kiezers "de gang naar het stemlokaal niet zullen willen of durven te maken en dat ouderen vaak minder op familie of vrienden kunnen terugvallen voor het geven van een volmacht." De groep ouderen mag daarom deze keer ook per brief stemmen. Naar schatting zijn er 2,4 miljoen kiesgerechtigden van 70 jaar en ouder.
Per post of zelf inleveren
De ouderen kunnen de brief per post opsturen, maar ze mogen hem ook naar een afgiftepunt bij de gemeente brengen. Ollongren erkent dat stemmen per brief minder waarborgen biedt dan stemmen op het stembureau en dat bijvoorbeeld niet kan worden gecontroleerd of een stem in volledige vrijheid is uitgebracht.
Maar onder de omstandigheden accepteert ze deze minpunten. Verder benadrukt ze dat voor ouderen stemmen per brief niet verplicht is: ze mogen ook naar het stembureau gaan.
Drie dagen stemmen
Het kabinet wil verder dat iedereen drie dagen kan stemmen. Dus voor de eigenlijke verkiezingsdag, woensdag 17 maart, kunnen kiezers al terecht op 15 en 16 maart. Dat moet de kiezers meer spreiden. Elke gemeente wordt verplicht op de maandag en dinsdag een beperkt aantal stembureaus te openen. Hoeveel precies hangt af van de grootte van de gemeente: hoe meer inwoners: hoe meer stemlokalen open op maandag en dinsdag.
Ollongren doet een oproep aan mensen met een kwetsbare gezondheid om op maandag en dinsdag te gaan stemmen. "Dan is het rustiger".
Maatregelen in spoedwet
Alle voorgestelde maatregelen komen in een spoedwet, die nog moet worden ingediend bij het parlement. Ollongren hoopt dat de Kamers het voorstel snel zullen behandelen.
De gemeenten moeten alle maatregelen uitvoeren en de minister erkent dat dat een grote operatie is. Gemeenten hebben de minister al verteld dat "met de stapeling van maatregelen de rek eruit is". Het kabinet heeft eerder 30 miljoen euro uitgetrokken om gemeenten te compenseren voor de bijzondere verkiezingsmaatregelen. Daar komt nu een nog onbekend bedrag bij.
Omdat er bij de verkiezingen meer personeel nodig is, komt er een campagne om vrijwilligers te werven. Het is niet de bedoeling dat er minder stemlokalen komen dan normaal. En er worden extra beveiligingsmaatregelen genomen voor het bewaken van de stemmen die al voor woensdag worden uitgebracht.
