Dekkingsgraad pensioenfondsen stijgt, maar kans op verlaging blijft reëel
De dekkingsgraad van de meeste grote pensioenfondsen is in het afgelopen kwartaal gestegen. Toch hangt miljoenen Nederlanders volgend jaar nog altijd een korting op hun pensioen boven het hoofd. Pensioenfondsen blijven last houden van de aanhoudend lage rente.
Vanwege de coronacrisis en de komst van het nieuwe pensioenstelsel kondigde minister Koolmees eerder dit jaar aan een uitzondering te maken: de dekkingsgraad moet op 31 december 90 procent zijn, in plaats van 100 procent. Maar ook die 90 procent haalt een deel van de fondsen niet.
Pensioenfonds Zorg en Welzijn, met ruim 2,9 miljoen deelnemers, heeft op dit moment een dekkingsgraad van 88,5 procent. "We houden serieus rekening met een verlaging van de pensioenen in 2021", zegt directeur Peter Borgdorff. "Het wordt spannend hoe de beleggingen en de rente zich in het vierde kwartaal ontwikkelen. Want dit laatste kwartaal van het jaar is ongekend onzeker."
Ook ambtenarenfonds ABP bereidt zich voor op een pensioenkorting. De dekkingsgraad was eind september 88,2 procent. "Zoals het er nu voor staat, is de kans op pensioenverlaging voor volgend jaar reëel. Bij de huidige stand zou dat voor een gemiddeld ABP-pensioen van 700 euro netto ongeveer 15 euro netto per maand zijn", zegt voorzitter Corien Wortmann-Kool.
Metaalfondsen wel over de lat
De fondsen in de metaal en technieksector - met in totaal zo'n 2 miljoen deelnemers - voldoen op dit moment wel aan de eis van een dekkingsgraad van minimaal 90 procent. Bij PMT steeg de dekking van 89,6 procent in het tweede kwartaal naar 92,2 procent nu.
Bij PME nam de dekkingsgraad toe van 90,4 naar 93,7 procent. "Toch blijft er een kans dat deze voor het eind van het jaar wegzakt onder de 90 procent en dat we de pensioenen volgend jaar moeten verlagen", zegt bestuursvoorzitter Eric Uijen. "De economie blijft onzeker en bedrijven blijven voor een belangrijk deel afhankelijk van steun van de overheid. Het wordt een spannend laatste kwartaal."
Het vierde kwartaal begon wat de rente betreft niet goed. De eerste weken van oktober daalde de rente op de kapitaalmarkten nóg verder.
Uitzondering tot nieuwe stelsel?
De vraag is of het kabinet tot de invoering van het nieuwe pensioenstelsel in 2026 uitzonderingen blijft geven op de dekkingsgraad of niet. Ook in 2019 besloot minister Koolmees de vereiste dekkingsgraad tijdelijk te verlagen naar 90 procent vanwege een harde daling van de rente in de zomer van dat jaar.
Werkgeversorganisaties en vakbonden willen dat de minimale dekkingsgraad tot de overgang op 90 procent wordt gelegd. Op die manier hoeft er volgens de organisaties dan niet "onnodig" worden gekort op pensioenen.
Met de invoering van het nieuwe pensioenstelsel hoeven fondsen minder grote buffers aan te houden. Dat geeft ruimte, is de redenering. Ook wordt duidelijker wat iemands persoonlijke aandeel is in het pensioengeld; iedereen krijgt een eigen potje.
De wens om niet "onnodig" te korten, werd eerder ook uitgesproken door de minister zelf. Komende weken moet blijken hoe de overgangsregeling vorm gaat krijgen, en hoe hoog de dekkingsgraad van pensioenfondsen de komende jaren moet zijn.
