'Het coronavirus: feiten en fabels', de antwoorden op jullie vragen
Hoe gebruik ik mijn mondkapje nou veilig? En hoe lang duurt nog tot er een vaccin is en we zijn verlost van corona? Deze en veel meer vragen over het coronavirus kwamen aan bod in Het coronavirus: feiten en fabels; een extra NOS-programma dat voor de zesde keer werd uitgezonden.
Presentatoren Winfried Baijens en Saïda Maggé legden de prangendste vragen voor aan experts in de studio.
Wat is nou het nut van een mondkapje?
Het mondkapje is een goede maatregel in aanvulling op de andere regels, stellen de twee epidemiologen in de uitzending. "Met de acuutheid van het virus is het mondkapje een goed middel", zegt Amrish Baidjoe, veld-epidemioloog en microbioloog.
"Het mondkapje beschermt vooral tegen het verspreiden van het virus als je zelf besmet bent", zegt epidemioloog en kinderarts Patricia Bruijning van het UMC Utrecht. Volgens haar zijn er onderzoeken die uitwijzen dat een mondkapje wel degelijk helpt. Ook blijkt volgens haar dat mensen zich niet anders gedragen als ze een mondkapje ophebben.
En praktisch: mag je een mondkapje hergebruiken en hoe gebruik je ze veilig?
Hergebruik van mondkapjes is niet te voorkomen, denkt Bruijning. Daarom moet iedereen er volgens haar goed op letten dat het kapje niet kapot of versleten is. "Ook moet hij goed afsluiten, dat is het allerbelangrijkste." Ze raadt aan elke dag een nieuwe of een schone te gebruiken. "En leg hem na gebruik een aantal dagen weg; het virus is na een aantal dagen niet meer besmettelijk."
Baidjoe voegt eraan toe dat je goed je handen moet wassen voor je het mondkapje opzet, en hem goed over de neus en kin moet drukken. Voor brildragers had hij een tip: "Was je bril met zeep voordat je het kapje opdoet. Een zeeplaagje voorkomt het beslaan."
Zo gebruik je een mondkapje als een prof:
Hoe betrouwbaar zijn coronatesten? En zijn er momenten waarop ze onbetrouwbaar zijn?
De zogeheten PCR-test is volgens LUMC-internist David van Westerloo een erg gevoelige, maar goede test. Soms blijkt iemand een positieve uitslag te krijgen, maar niet meer besmettelijk te zijn. De PCR-test geeft dus geen uitsluitsel over besmettelijkheid. Ook kan het voorkomen dat een test negatief uitslaat, maar positief had moeten zijn. Dat kan ermee te maken hebben dat de test niet goed is afgenomen, of onvoldoende materiaal bevat.
De 'high-tec'-test is onder de streep erg goed, benadrukt hij:
Hoe zit het met een vaccin? Wanneer kunnen we het verwachten en hoe lang ben je dan immuun?
Het duurt tot zeker de tweede helft van volgend jaar tot er een vaccin is voor de 'gewone man', verwacht epidemioloog Bruijning. Er worden nu allerlei tests ontwikkeld en getest.
Hoe lang je met een vaccin bent beschermd, is volgens haar nog onbekend en kan per vaccin verschillen, zegt Bruijning verder:
Of en wanneer we weer terug naar de situatie voor de coronacrisis kunnen, hangt volgens Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg af van het besmettingsgetal, de zogenoemde R-waarde. Lukt het die weer omlaag te krijgen, dan kunnen we ons weer meer veroorloven. Zo niet, dan moeten we de hele winter rekening houden met maatregelen, zegt Kuipers.
Een vraag die al maandenlang terugkomt, kwam ook vanavond ter sprake: hoe verschilt het coronavirus van het griepvirus?
Dat het coronavirus evenveel sterfgevallen heeft opgeleverd, als een ernstig griepseizoen, klopt volgens Bruijning niet. Uit nieuwe cijfers blijkt dat het virus, zeker onder ouderen, veel meer slachtoffers maakt dan de griep, zegt ze.
Omdat het voor de hele samenleving een nieuwe infectie is, kan die zich razendsnel verspreiden. Zo krijg je dat in een korte tijd veel mensen ziek worden of komen te overlijden. Dat kan de zorg niet aan, volgens Bruijning. In een griepseizoen is het veel gelijkmatiger verdeeld. Dan heb je niet zo'n enorme druk op de zorg.
Wil je de hele uitzending terugkijken? Dat kan via NPO Start. Hieronder staat de hele uitzinding inclusief de online Q&A na afloop: