Opnieuw discussie in Kamer over salarissen in de zorg
De oppositie in de Tweede Kamer heeft bij de Algemene Politieke Beschouwingen nog eens gepleit voor structurele loonsverhogingen in de zorg. SP, GroenLinks, PvdA en PVV benadrukten nogmaals dat er voor mensen in die sector meer nodig is dan twee keer een eenmalige uitkering (dit jaar 1000 euro en volgend jaar 500 euro).
Ze zien er niets in dat het kabinet een SER-commissie onderzoek laat doen naar de arbeidsvoorwaarden in de zorg. Die commissie moet over een half jaar met een advies komen. Volgens de oppositie is er geen commissie nodig, maar moeten de salarissen blijvend omhoog. VVD-fractievoorzitter Dijkhoff zei daarop dat er al ruimte is voor loonsverhoging en dat het goed is om de verdere knelpunten rond de arbeidsvoorwaarden te laten onderzoeken.
Investeringen aftrekken
De oppositie leverde ook kritiek op een plan van het kabinet om ondernemers in bepaalde gevallen een percentage van de gedane investeringen in mindering te laten brengen op de loonbelasting. Volgens de oppositie is dat voorstel helemaal niet onderbouwd en kan het geld beter aan de zorg worden besteed.
VVD-fractievoorzitter Dijkhoff verdedigde de aftrek juist. Hij benadrukte dat ondernemers het door de coronacrisis zwaar hebben en dat het kabinet bedrijven wil helpen om te investeren en daarmee banen te redden. Met het voorstel van het kabinet is 2 miljard euro gemoeid. De oppositie vindt het toevallig dat dat evenveel is als het afschaffen van de dividendbelasting zou kosten. "Het lijkt net op de musical Soldaat van Oranje. Ieder jaar denk je dat hij stopt, maar gaan ze toch weer door", zei GroenLinks-fractievoorzitter Klaver.
Dijkhoff ging ook in op de rol van de overheid. Van de VVD wordt de laatste tijd wel gezegd dat die partij steeds meer afstand neemt van het liberalisme, een stroming waarbij de vrijheid van het individu vooropstaat. Dijkhoff zei dat hij is voor een "sterke overheid". Dat is volgens hem wat anders dan een "grote overheid", want dat staat voor hoge belastingen, veel ambtenaren, veel formulieren, plannen en gedoe, vindt de VVD-fractievoorzitter.
Dijkhoff zei dat een sterke overheid niet probeert een probleem in een hokje te duwen. "Een sterke overheid is vooral bezig met uitvoering, met het oplossen van een probleem dat je voor je neus ziet." Hij noemde als voorbeeld dat in de coronacrisis ergens stukken tape worden aangebracht waarop 'anderhalve meter' staat: "Dat is beter dan elk kwartier met regels wapperen."
CDA-fractievoorzitter Heerma pleitte voor een "coöperatieve samenleving", waarin publieke en private belangen samenkomen. Hij sprak over partijen als boeren, natuurorganisaties, lokaal bestuur en anderen die volgens hem moeten samenwerken en compromissen sluiten. Hij denkt dat in 2040 "de hele wereld het polder-model wil kopiëren".
VVD en CDA zegden de linkse oppositie allebei toe dat ze willen kijken of de huurstijgingen in de vrije sector kunnen worden beperkt.
Rechtsstaat
Eerder in het debat ging het lang over discriminatie en de rechtsstaat. PVV-leider Wilders stelde dat onderwerp aan de orde en een groot deel van de Kamer viel hem aan. Hij kreeg alleen steun van Forum voor Democratie.
Wilders zei dat hij onlangs in een politiek proces door "dwaallichten" is veroordeeld' voor zijn 'minder Marokkanen'-uitspraak en dat Nederland geen rechtsstaat meer is. Volgens hem zijn het Openbaar Ministerie en de rechter een verlengstuk van het kabinet geworden.
Hij sprak van een intens corrupt land, waarin de vrijheid van meningsuiting niet wordt beschermd. Volgens hem is er een politiek correcte dictatuur van de links-liberale meerderheid.
Wilders vindt dat het "discriminatieverhaal" zwaar wordt overdreven. Hij nam afstand van opmerkingen daarover van koning Willem-Alexander in de Troonrede. De koning zei dat in Nederland iemands huidskleur of naam te vaak bepalend is voor zijn kansen. Wilders stelde dat Nederlanders op straat worden uitgescholden en dat zij worden gediscrimineerd. Hij herhaalde dat Nederland een Marokkanen-probleem heeft. Bovendien is er volgens hem sprake van klassenjustitie.
Levensgevaarlijk
GroenLinks-voorman Klaver noemde de uitspraken van Wilders over de rechtsstaat levensgevaarlijk. Volgens hem wekt Wilders de indruk dat bepaalde groepen zich niet aan de regels hoeven te houden. Klaver vroeg Wilders of bijvoorbeeld boeren aanwijzingen van de politie moeten opvolgen om geen snelwegen te blokkeren.
De PVV-leider zei daarop dat hij zich niet in "casuïstiek laat dwingen", maar dat de vraag of je uiteindelijk voor de rechter komt ervan afhangt welke ideeën je hebt.
Nieuwe kerncentrales
De regeringspartijen VVD en CDA willen dat het kabinet serieus onderzoekt wat nodig is om bedrijven te verleiden een nieuwe kerncentrale te bouwen. Er is al langer een Kamermeerderheid voor meer kerncentrales, maar in de praktijk is daar geen belangstelling voor van commerciële bedrijven. In de Algemene Beschouwingen bleek ook dat D66 en GroenLinks in de Klimaatwet willen vastleggen dat de uitstoot van broeikasgassen in 2030 minimaal 55 procent moet zijn verminderd ten opzichte van 1990. Nu staat er nog een streefcijfer van 49 procent in.
CDA en ChristenUnie pleiten voor een "planbureau voor de veiligheid". De fractievoorzitters Heerma en Segers benadrukken dat crises elkaar snel opvolgen en dat de complexiteit ervan groeit. Ze verwijzen naar de coronacrisis.
"Dat vrijwel alle landen van de wereld zo slecht voorbereid waren op een nationale gezondheidscrisis is een belangrijk voorbeeld", vindt het CDA. Het nieuwe planbureau zou vooruit moeten kijken naar "bestaansrisico's die op de langere termijn op ons af kunnen komen". Eerder adviseerde ook de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid zo'n planbureau in te stellen.
