Taakstraffen geëist in racismezaak rond bedreigingen tegen journalist

In de rechtbank in Amsterdam is het strafproces van start gegaan tegen 21 mannen en 4 vrouwen die twee jaar geleden hatelijke reacties plaatsten onder een livestream van journalist Clarice Gargard. Ze worden verdacht van onder meer bedreiging, opruiing en discriminatie; Gargard werd onder meer bedreigd met een 'nekschot'. Een ander zei het jammer te vinden dat de slavernij was afgeschaft.

"Je mag veel zeggen in Nederland, maar er zijn grenzen", stelde de officier van justitie in de zitting. Drie verdachten gaven vanochtend een verklaring: ze zeggen dat ze het in een opwelling van woede hebben opgeschreven, niet hebben stilgestaan bij de gevolgen en spijt hebben.

Twee van de verdachten moeten volgens het Openbaar Ministerie een taakstraf van 30 uur krijgen en twee een boete van 350 euro.

Via de media vernomen

Voor aanvang van de zaak ontstond er commotie over officier van justitie Jacobien Vreekamp, die gisteravond van de zaak is gehaald. Zij kwam onder vuur te liggen vanwege haar nevenfunctie in het bestuur van Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam, waarin ook Kick Out Zwarte Piet-activist Mitchell Esajas zat. Haar onafhankelijkheid werd daarom door onder anderen enkele Kamerleden in twijfel getrokken. Overigens zit ze inmiddels niet meer in het bestuur.

Het besluit om haar te vervangen door officier van justitie Paul Velleman stuit op verzet bij advocaat Sidney Smeets, die Gargard vertegenwoordigt. "Het is vrij schandalig, we moesten het via de media vernemen", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. "We zijn al twee jaar met deze zaak bezig, we hebben al twee jaar contact met deze officier van justitie." Hij vindt het onzin dat Vreekamp moet opstappen vanwege ophef op sociale media.

"Een en ondeelbaar"

De nieuwe officier Velleman pareert de kritiek van Smeets op het OM, en stelt dat justitie "een en ondeelbaar" is. Hij zegt dat hij vanaf het begin samen met Vreekamp bij de zaak was betrokken. Advocaat Smeets heeft vanochtend bij de rechter een verzoek tot aanhouding van de zaak gedaan, maar dat is afgewezen. Daarop verliet Gargard de zittingszaal.

Smeets is niet te spreken over de manier waarop zijn cliënt wordt behandeld. "Slachtoffers hebben recht op een officier van justitie die de zaak serieus neemt en deze van haver tot gort kent, en ze moeten niet de avond voor de zitting te horen krijgen dat er iemand anders op wordt gezet."

Racistisch haataccount

Volgens het OM is er bij de uitoefening van de bestuursfunctie van Vreekamp geen enkel moment sprake geweest van conflicterende belangen. Toch is er besloten een andere officier van justitie op de zaak te zetten, omdat de aandacht voor Vreekamp ten koste zou kunnen gaan van de aandacht voor de inhoud van de zaak.

Volgens Smeets leidt de commotie juist af van de inhoud. "Ze is niet in opspraak geraakt, ze is in opspraak gebracht door een racistisch haataccount", zegt Smeets. "Maar waar het echt over gaat, is dat mensen onder een livestream oproepen plaatsen om nekschoten uit te delen, om te moorden met bommen en op iemand in te rijden met vrachtwagens. Daar moet het over gaan."

In totaal duurt de zaak zo'n twee weken. Deze en volgende week komen er nog andere verdachten aan het woord.