Vanaf vandaag lagere rente bij kopen op afbetaling: 'Het helpt iets'

Mensen die op afbetaling spullen kopen bij bijvoorbeeld webwinkels, betalen daar vanaf vandaag geen 14 maar 10 procent rente over. Minister Hoekstra van Financiën heeft de maximale rente voor aankopen op krediet tijdelijk verlaagd, tot maart 2021.

"We willen mensen die door de #coronacrisis in financiële problemen komen wat meer lucht geven", schreef hij in mei in een tweet, toen de regeling werd aangekondigd. "Als je een kapotte koelkast of wasmachine moet vervangen, kun je dan tegen iets minder zware lasten geld lenen."

De renteverlaging geldt niet alleen voor het kopen van producten op afbetaling, maar ook bijvoorbeeld voor rood staan op je bankrekening. Sommige banken hadden de rente op rood staan vanwege de coronacrisis al verlaagd, maar ze deden dat nog niet allemaal of niet tot 10 procent.

En de lagere rente geldt ook voor gespreid betalen met je creditcard. Zo kregen klanten van ING afgelopen tijd een bericht van de bank, in aanloop naar de nieuwe regels. "Vanwege de gevolgen van Corona wordt per 4 augustus 2020 de effectieve rente die je voor dit product betaalt in ieder geval tot 1 maart 2021 verlaagd naar 10,0% per jaar. Bij een limiet lager dan 5.000 was de effectieve rente 13,9%, en bij een limiet hoger dan 5.000 was dit 12,4%."

'Weinig verschil'

Volgens het ministerie liggen geldproblemen op de loer als je inkomen fors lager is door de coronacrisis. Het doel is om kwetsbare huishoudens beter te beschermen, maar verschillende schuldhulpverleners denken dat het niet echt zal helpen.

"Het helpt iets, maar als je 14 procent rente niet kan betalen, dan kan je 10 procent ook niet betalen", zegt Auke Schouwstra van de vereniging voor schuldhulpverlening NVVK. Consumenten en geldverstrekkers moeten zelf hun verantwoordelijkheid nemen en nagaan of de rente en aflossing niet te hoog zijn in verhouding tot hun inkomsten, vindt hij.

Ook volgens Joke de Kock, manager schuldhulpverlening bij de gemeente Tilburg, maakt het niet veel uit hoeveel rente er precies gerekend wordt, omdat het bij dit soort leningen vaak over relatief lage bedragen gaat. "Stel, je koopt een wasmachine van 500 euro, en de rente is 14 procent. Dan betaal je 70 euro rente. Mensen kunnen er 10 termijnen over doen, dat is 7 euro extra per maand. Met 10 procent is dat 5 euro per maand. Dat gaat het verschil niet maken."

Zij ziet ook weinig mensen die vanwege dit soort kredieten echt in de schulden terechtkomen. "De meeste schulden die we zien zijn restschulden van de vorige crisis, toeslagen die moeten worden terugbetaald aan de belastingdienst, zorgverzekering, telefoons, huur en energiekosten."

Als mensen hierdoor wel grote schulden opbouwen, dan is dat pas na jaren, zegt De Kock. "Als je steeds op afbetaling koopt, met telkens nieuwe lange afbetalingsregelingen, dan past het op een gegeven moment niet meer in je budget en kan je in de problemen komen. Maar dat gebeurt niet als je één keer een wasmachine moet kopen."

Sociale kredietbanken

Schouwstra van de koepel van schuldhulpverleners zegt dat deze maatregel nadelig kan uitpakken voor mensen die financieel aan de grond zitten. Sociale kredietbanken vallen namelijk ook onder deze maatregel. "Mensen die nergens anders terechtkunnen, kunnen daar toch een lening afsluiten. Bijvoorbeeld voor een auto om naar werk te rijden."

Deze banken rekenen soms het wettelijke maximale rentepercentage, nu dus ook 10 procent in plaats van 14 procent. "Dat geld moet ergens vandaan komen. We hopen dat de overheid die banken tegemoetkomt, anders kunnen die zulke leningen niet meer uitgeven. Het is belangrijk dat mensen toegang kunnen houden tot krediet, als het echt nodig is."

Rente hoger dan aankoopbedrag

Calvin Ceder, directeur van juristenkantoor Anti Incasso, zegt dat het probleem hem niet zit in het percentage, maar in het uiteindelijk te betalen rentebedrag. "Je betaalt dat percentage aan rente per jaar. Dus als je er jaren over doet om een lening af te betalen, dan kan het te betalen rentebedrag hoog oplopen, soms hoger dan de hoofdsom."

Volgens Ceder zou het goed zijn om een maximum te zetten op dat rentebedrag. "Je zou kunnen zeggen, voor deze lening mag je maximaal 500 euro aan rente innen, onafhankelijk van hoelang iemand erover doet om de lening af te betalen."