Stembureaus in Wit-Rusland geopend voor onvoorspelbare verkiezingen
In Wit-Rusland zijn om 07.00 uur de presidentsverkiezingen begonnen. Zo'n 6,8 miljoen mensen kunnen in 5800 stemlokalen hun stem uitbrengen.
President Loekasjenko, die het land sinds 1994 met harde hand regeert en bekendstaat als 'de laatste dictator van Europa', mikt erop herkozen te worden. In Wit-Rusland zijn echter al wekenlang ongekend grote protesten van tienduizenden mensen aan de gang.
Veel Wit-Russen zijn boos over de corona-aanpak van Loekasjenko, over de schending van mensenrechten in het land en over de staat van de economie. Mensenrechtenorganisaties zeggen dat zeker 1300 mensen zijn opgepakt rondom de protesten tegen Loekasjenko.
Sommige kiezers hopen op veranderingen, anderen denken dat alles hetzelfde zal blijven:
De 65-jarige sterke man neemt het op tegen Svetlana Tichanovskaja, de vrouw van een populaire anti-regeringsblogger die sinds mei in de gevangenis zit. De Wit-Russische regering reageerde fel op de snel groeiende populariteit van de oppositie; de laatste weken zijn een aantal oppositieleden opgepakt.
Gisteren werd de campagneleider van Tichanovskaja aangehouden, die waarschijnlijk tot na de stembusgang blijft vastzitten. Ook een prominent oppositielid, Maria Kolesnikova, werd korte tijd vastgezet. Volgens de autoriteiten was sprake van een persoonsverwisseling.
Een woordvoerder van Tichanovskaja meldde dat gisteravond en vanochtend in totaal zeven mensen van haar staf zijn opgepakt en dat een auto met daarin 100.000 folders in beslag is genomen. Volgens de woordvoerder is onduidelijk waarom ze zijn opgepakt en van een aantal mensen is ook onduidelijk waar ze nu zijn.
Tichanovskaja bracht onder grote belangstelling haar stem uit in de hoofdstad Minsk:
Internetproblemen
Verder lijkt het erop dat het internet in Wit-Rusland grotendeels is geblokkeerd. Op sociale media klagen Wit-Russen over grote internetproblemen. Sites met kritiek op de regering zijn onbereikbaar en Tichanovskaja deelde via de chat-app Telegram instructies over hoe gebruikers moeten handelen als ze geen verbinding meer hebben.
Zelfs medewerkers van de Russische staatsnieuwszender RT hebben problemen, schreef de hoofdredacteur volgens persbureau DPA. "Er is geen YouTube, geen Skype, geen mail en geen Messenger", schreef zij.
Onregelmatigheden
Ondanks het ongebruikelijke verzet tegen de president wordt algemeen aangenomen dat Loekasjenko na de stembusgang de overwinning op zal eisen. "Hij zal wel winnen met hulp van behoorlijke fraude", zegt correspondent David Jan Godfroid. "Maar de grote vraag is wat er daarna gebeurt en hoe sterk de oppositie is. In 2006 won hij ook met met fraude. Toen is de oppositie een tijdje de straat op gegaan. Maar Loekasjenko heeft alle machtsstructuren in handen. De politie, veiligheidsdiensten, het leger. De grote vraag is of de oppositie die macht kan en wil trotseren."
De afgelopen 25 jaar hebben buitenlandse waarnemers bij alle verkiezingen in Wit-Rusland onregelmatigheden vastgesteld. Ook vandaag wordt met fraude rekening gehouden. Tichanovskaja heeft haar aanhangers daarom opgeroepen toezicht te houden bij stembureaus. "We zijn in de meerderheid en het is niet nodig dat er bloed vloeit in de stad", zei ze.
Volgens Loekasjenko is alles onder controle, ondanks de massale protesten van de afgelopen weken. "Morgen zal het land niet in chaos of burgeroorlog worden gestort", zei hij nadat hij zijn stem had uitgebracht in Minsk. "Dat garandeer ik."
De politiek onervaren Tichanovskaja heeft beloofd dat ze, als ze wordt gekozen, politieke gevangenen vrij zal laten en over een half jaar aftreedt en nieuwe verkiezingen uitschrijft. Volgens haar campagneteam is ze naar een veilige plek in de hoofdstad Minsk gebracht. Haar kinderen heeft Tichanovskaja in een eerder stadium al in het buitenland in veiligheid gebracht.
Vorige week gingen naar schatting 63.000 mensen de straat op in de Wit-Russische hoofdstad Minsk:
