GGD-onderzoek onder druk: 'We kunnen niet elke week de capaciteit verdubbelen'

Het bron- en contactonderzoek staat onder druk doordat de besmettingen blijven toenemen. "Wij kunnen niet elke week verdubbelen in capaciteit," zegt GGD GHOR-directeur Sjaak de Gouw. "In sommige regio's is het elke dag spannend. We moeten nagaan of we deze manier van werken kunnen volhouden."

Volgens De Gouw kost één bron- en contactonderzoek nu gemiddeld ruim 12 uur. "Voorheen zag je dat besmette mensen contacten hadden met drie à vier personen, nu loopt dat soms op tot vijftig." In het opschalingsplan van de GGD's werd nog uitgegaan van gemiddeld vijf uur per bron- en contactonderzoek.

Bovengrens nu al in zicht

De GGD's zijn aan het opschalen met honderden mensen extra per week, terwijl begin juli nog werd afgeschaald omdat medewerkers "duimen zaten te draaien." Nu worden er per week 250 mensen opgeleid om bij te springen. "Het is bij te benen, maar we renner er net achteraan", aldus De Gouw.

De maximale capaciteit van 3000 contactonderzoeken per dag komt langzaam in zicht. In het opschalingsplan ging de GGD ervan uit dat dat aantal pas in het najaar realiteit werd. "Als het zo doorgaat zitten we daar al over een paar weken aan."

De Gouw ziet dat het landelijk nog te bolwerken is, maar in regio's als Rotterdam redden ze het niet meer zonder hulp van andere regio's.

'Op deze manier gaat het niet lukken'

De wachttijden voor de teststraten zijn teruggelopen in vergelijking met vorige week, zegt De Gouw. Zo'n 98 procent van de mensen krijgt de uitslag binnen 24 uur, daar zit het probleem dus niet. Het aantal testen is zelfs licht afgenomen, maar het aantal mensen met covid-19 is toegenomen.

Volgens de GGD GHOR, de koepelorganisatie van 25 GGD's, is de toename toe te schrijven aan mensen die zich niet aan de RIVM-richtlijnen houden. "Het werk wordt erg veel en ingewikkeld door het gedrag van mensen. Als die zich niet aan de gedragsregels houden, dan is het dweilen met de kraan open."

Saskia Baas van de GGD Rotterdam-Rijnmond, de regio met de meeste besmettingen, wijst erop dat haar medewerkers al heel lang druk bezig zijn. "Ze doen hun stinkende best om corona te verslaan, maar op deze manier gaat het niet lukken. Ze zitten op de toppen van hun kunnen." Volgens haar heeft het geen zin om op te schalen als mensen zich niet aan de maatregelen houden.

Contacten verzwijgen

De gezondheidsdiensten zien steeds meer besmettingen ontstaan op feestjes, begrafenissen en andere bijeenkomsten. "We zien vooral besmettingen door sociale ontmoetingen thuis en in de horeca." Ook weigeren veel mensen in quarantaine te gaan. "En soms weigeren mensen om hun contacten te noemen tijdens een bron- en contactonderzoek of verzwijgen ze die."

Daarom doet de landelijke GGD nu een noodoproep. "Op deze manier verliezen we het zicht op het virus. Dat zicht is nu al slechter dan een paar weken geleden", stelt De Gouw. "Als je de bron van de besmettingen niet meer kunt vinden, zoals nu steeds vaker het geval is, moet je misschien gaan denken aan meer algemene maatregelen zoals we voorheen hadden."

Aantal besmettingen neemt toe

Gisteren werd uit de wekelijkse cijfers van het RIVM duidelijk dat de verspreiding van het coronavirus doorzet in Nederland, vooral onder jongeren. In Rotterdam en Amsterdam komen er veel besmettingen bij; in de oostelijke helft van het land zijn er weinig nieuwe gevallen van het virus vastgesteld.

Ook ligt het reproductiegetal al een tijd boven de 1, wat betekent dat de verspreiding van het virus toeneemt.