Volksraadpleging Rusland: steun voor presidentschap Poetin tot 2036

In Rusland heeft een ruime meerderheid van de kiezers in een volksraadpleging een aanpassing van de grondwet aanvaard. Dat betekent onder meer dat president Poetin nog tot 2036 aan de macht kan blijven.

Uit de tellingen in 20 procent van de kiesdistricten blijkt dat 71 procent van de kiezers voor aanpassing heeft gestemd. Er is hiermee geen enkele twijfel dat de meerderheid van de bevolking achter de wijzigingsvoorstellen staat, zegt Rusland-correspondent David Jan Godfroid.

De wetswijziging, waardoor Poetin opnieuw twee termijnen kan dienen, was eerder al goedgekeurd door het parlement en het Constitutionele Hof. De volksraadpleging heeft geen bindende status. Met het uitschrijven ervan wilde de president aantonen dat hij niet alleen het parlement en hof achter zich heeft, maar ook de hele bevolking.

De volksraadpleging kwam op een gevoelig moment. Rusland is zwaar getroffen door de coronacrisis en de populariteit van Poetin is volgens een onafhankelijk peilbureau gedaald naar ongeveer 60 procent.

'Volledig gerechtvaardigd'

De huidige ambtstermijn van Poetin loopt in 2024 af. Met de nieuwe wet kan hij zich daarna weer twee keer verkiesbaar stellen en dus tot 2036 aan de macht blijven. Hij noemde de aanpassing van de grondwet eerder "volledig gerechtvaardigd voor de ontwikkeling van Rusland".

Activisten protesteerden vandaag tevergeefs tegen de wetswijziging. De oppositie beschuldigt Poetin van een staatsgreep. De wijziging van de grondwet was zonder constitutionele commissie uitgevoerd en daarom onrechtmatig, volgens hen. "Nee tegen de eeuwige Poetin!", staat er op hun folders.

Volgens correspondent Godfroid betekent de wetswijziging niet per definitie dat Poetin ook tot 2036 president wil blijven. "Het lijkt erop dat hij vooral zijn handen vrij wil houden om ermee te stoppen wanneer hem dat goeddunkt. Essentieel is de vraag of en wanneer er een opvolger gevonden kan worden in wie Poetin en zijn directe omgeving voldoende vertrouwen hebben. De verwachting is niet dat hij voor 2024 een opvolger heeft gevonden."

Andere aanpassingen

De raadpleging ging overigens niet alleen om Poetin, maar om een veel groter pakket aan aanpassingen van de grondwet. Zo wordt bijvoorbeeld vastgelegd dat het huwelijk een verbintenis is van man en vrouw. Dat komt feitelijk neer op een verbod op het homohuwelijk.

Daarnaast wordt het internationaal recht ondergeschikt aan het Russisch recht.